Een op de zes werknemers in Nederland herkennen zich is burn-out klachten. Hoe komt het eigenlijk dat zoveel mensen uiteindelijk tegen een burn-out aanlopen? En hoe dan verder als je eenmaal in een burn-out zit?
Hoe ontstaat een burn-out?
Mensen met een burn-out, of burn-out klachten, zijn vaak voor een lange tijd over hun grenzen gegaan. Dit betekent dat ze te lang meer hebben gedaan dan wat hun lichaam eigenlijk aankon en overspannen raken. Deze overspannenheid kan op den duur leiden tot een burn-out. Een burn-out ontstaat vaak door een combinatie aan factoren en veel stress, en niet altijd alleen door werk zoals vaak wordt gedacht. Burn-out klachten zijn zowel fysiek als mentaal. Klik hier om meer te lezen over burn-out klachten.
Een burn-out komt dus geleidelijk. Voorbeelden van oorzaken van burn-out zijn:
- Een nare ervaring meemaken
- Verminderde sociale steun
- Hoge verwachtingen van jezelf
Echter is een burn-out vaak een combinatie van factoren. Bij een burn-out gaan de dagelijkse bezigheden steeds meer moeite kosten. Je verliest grip en controle op de situatie. Na een tijdje lukt het je ‘gewoon niet meer'. Je komt stil te zitten omdat je lichaam het niet meer aan kan. Binnen de psychologie wordt er na zes maanden aan onder andere vermoeidheid en uitputtingsklachten van een burn-out gesproken.
Hoe dan verder?
Wanneer je in een burn-out belandt kan een behandeling helpen. Een behandeling voor burn-out is gericht op herstel. Dit betekent dagelijkse bezigheden weer oppakken en weer actief worden. Deze weg naar herstel gaat via een aantal fasen.
Fase 1. De klachten worden in kaart gebracht. Vervolgens ligt de focus op het verminderen van deze klachten. Een techniek hiervoor is bijvoorbeeld het in kaart brengen van signalen van dreigende overbelasting en hiervoor maatregelen bedenken.
Fase 2. Belemmerende gedachten worden uitgedaagd. Dit wordt ook wel cognitieve therapie genoemd. Je kan bijvoorbeeld een hoog verantwoordelijkheidsgevoel hebben en daardoor veel taken op je nemen. Deze aanname kan worden uitgedaagd, want zijn al deze taken wel jouw verantwoordelijkheid? Vervolgens kan een functionelere gedachte worden geformuleerd, zoals “het is niet alleen mijn verantwoordelijkheid dat alle taken afkomen; ik deel die samen met collega’s”.
Fase 3. Dagelijkse bezigheden worden opgepakt. Bij werkhervatting is een goede afstemming tussen jou en het werk belangrijk. In de afsluitende fase van de behandeling is de focus op terugvalpreventie: hoe is het in het verleden verkeerd gelopen? En hoe kan dit in de toekomst worden voorkomen?
Hoe kun je omgaan met stress-signalen?
Als je eenmaal in een burn-out terecht komt duurt het vaak maanden totdat je hier weer van herstelt. Het is dus een lang proces. We hebben wat tips voor je op een rijtje gezet om beter om te gaan met langdurige stress:
- Probeer overzicht te houden over je taken. Denk bijvoorbeeld aan overzicht en structuur aanbrengen in de dagelijkse bezigheden. Dat maakt het ook makkelijker om grenzen te stellen.
- Wees realistisch. Vaak zijn mensen met burn-out klachten erg perfectionistisch. Ze willen iets perfect doen, wat vaak voor uitstelgedrag en faalangst zorgt. Dit is het recept voor chronische stress en een burn-out. Probeer dus realistische, en niet perfecte, verwachtingen van jezelf te hebben.
- Maak keuzes. Als je merkt dat je te veel hooi op je vork hebt genomen probeer dan stressvolle of tijdrovende bezigheden (tijdelijk) weg te halen uit je leven.
- Neem je rust. Veel mensen die in een burn-out belanden hadden de neiging om hun leven volledig vol te plannen aan activiteiten. Maar als je te weinig tijd neemt om te herstellen van bijvoorbeeld een stressvolle werkdag dan loop je de kans dat ook leuke activiteiten voor stress gaan zorgen.
- Probeer te werken aan je zelfvertrouwen. Onzekerheid geeft vaak veel stress. Meer zelfvertrouwen gaat ook samen met een groter gevoel van controle en meer acceptatie naar jezelf als het eens wat slechter gaat.
- Probeer in proportie te piekeren. Door minder te focussen op alle gedachten de hele dag door en meer op wat er om je heen gebeurt zal je minder stress ervaren. Spreek bijvoorbeeld een vast halfuur per dag met jezelf af waarop je mag piekeren.
- Blijf actief. Ga naar buiten, beweeg, zoek een nieuwe sport om uit te proberen. Jouw veerkracht neemt aanzienlijk af wanneer je langere tijd lichamelijk inactief bent.
- Zeg ‘nee’ als je merkt dat je over je grenzen gaat. Langdurig over eigen grenzen gaan geeft veel stress en vergroot de kans op een burn-out. Denk van tevoren na hoe je dit naar je omgeving kunt communiceren.
- Zoek hulp bij vroegtijdige burn-outklachten. Hoe eerder je hulp zoekt hoe sneller de weg naar herstel zal zijn.
Heb jij last van burn-out klachten en wil je hier hulp bij? Onze psycholoog kan jou hierbij helpen. Plan een gratis adviesgesprek of neem direct contact op om jouw klachten te bespreken met ons aanmeldteam en een kennismakingsgesprek in te plannen. Meer weten over onze werkwijze? Klik dan hier.
Referenties:
Burn Out Poli. (z.d.). Burn Out Poli – bewezen succesvol in burn-out behandelingen. Geraadpleegd op 7 februari 2022, https://www.burnoutpoli.com/
Keijsers, G. P. J., Minnen, A. van, Verbraak, M., Hoogduin, K., & Emmelkamp, P.M.G. (Eds). (2017). Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten (Eerste druk). Boom.
Ik heb een burn-out | Thuisarts.nl. (2018, 1 november). Geraadpleegd op 7 februari 2022, https://www.thuisarts.nl/overspannen/ik-heb-burn-out
