Sommige collega’s, klanten of situaties vermijd je liever. Vermijdingsgedrag is zowel begrijpelijk als onverstanding. Lastige confrontaties gaan helaas niet vanzelf weg, ook al hopen we dat wel. Hoe kom je uit de cirkel van vermijding? En hoe is het eigenlijk ontstaan? Lees het hier!
Oorzaken vermijdingsgedrag
Wanneer er iets oncomfortabel voelt, ga je het liever uit de weg. Wanneer je in je leven vervelende dingen hebt meegemaakt wil je dit natuurlijk de volgende keer vermijden. Het wordt vervelender wanneer het aan thema’s raakt als:
- Verlatingsangst of bindingsangst
- Perfectionisme
- Grenzen aangeven
- Geen nee durven te zeggen
Deze thema’s hangen vaak samen met de angst om dingen verkeerd te doen of buitengesloten te worden. Wat je doet is confrontatie vermijden, zodat je niet opnieuw wordt geconfronteerd met angst. Het ontwikkelt zich vaak bij jongvolwassenen. Soms kan er ook sprake zijn van een vermijdende persoonlijkheidsstoornis. De stoornis wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een combinatie van een negatieve ervaring in je jeugd en erfelijk aanleg.
Impact op je dagelijks leven
De gevolgen van vermijdingsgedrag kunnen heel vervelend zijn. De situaties uit de weggaan van plekken die veel angst oproepen, hebben negatieve gevolgen op je dagelijks leven. De kwaliteit van je leven wordt namelijk minder, maar ook die van je omgeving. Door deze situaties uit de weg te gaan, blijft je angst in stand. Juist doordat je het gaat vermijden, worden je angsten groter. Vermijdingsgedrag komt vaak voor in het dagelijks leven. Denk bijvoorbeeld aan een lastige e-mail op je werk nog even uit te stellen. Ook op relatieniveau kun je vermijdingsgedrag vertonen. Wanneer je partner bijvoorbeeld niet goed om kan gaan met commentaar, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om niets te zeggen zodat je onprettige reacties vermijdt. Je kan veel stress krijgen wanneer je niet om kunt gaan met negatieve emoties. Dit wordt in verband gebracht met kwetsbaarheid voor verschillende psychische uitkomsten. Wanneer je te lang dingen vermijdt, zorgt dit voor veel stress. Hoe langer je met stress rondloopt, hoe groter de kans op een burn-out.
Hoe pak je het aan?
Beperk je vermijdingsgedrag, dan verhoogt je productiviteit en daadkracht. Doe de onprettige klusjes direct in plaats van het uit te stellen. Je bent daarna klaar en geconcentreerd om ander werk te doen. De volgende stappen helpen je bij het overwinnen van uitstelgedrag:
- Afvragen: vraag jezelf af of het echt nodig is dat jij een klus doet, zoals het aanspreken van een dwarsliggende collega of het mailen van een moeilijke klant. Het kan namelijk zijn dat je je druk maakt over iets waarvoor je geen verantwoordelijkheid draagt. Ben je er wel verantwoordelijk voor, dan moet je de vermijding aanpakken.
- Bepalen van je stressbron: waarom stel je iets uit of waarom vermijd je het? Vaak heeft stress te maken met een angst of nare ervaring van vroeger. Angst kan verlammen of leiden tot lichte paniek. Maar bedenk eens voor jezelf of je echt gevaar loopt. Wat is het ergste dat kan gebeuren?
- Beloon jezelf: het is goed om je overwinning te vieren na een lastige klus. Beloon jezelf met het halen van een kop koffie of het strekken van je benen. Wees bewust van wat je hebt overwonnen. Dat versterkt je ervaring dat je dergelijke obstakels de baas bent door het simpelweg te doen
- Kom in actie: door gelijk in actie te komen overwin je vermijdend gedrag. Het zetten van de eerste stap voor het afronden van de klus geeft zelfvertrouwen om de volgende stappen te zetten. Voor je het weet ben je alweer klaar.
Heb jij last van vermijdend gedrag zoals bindingsangst of heb je last van een burn-out? Wil jij graag meer informatie over de patronen in jouw leven die het vermijdende gedrag in stand houden? Psycholoog.nl kan jou hier bij helpen. Neem direct contact op of plan een adviesgesprek in!
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
