Iedereen is weleens jaloers. Het is een volstrekt menselijke emotie, net zoals blijdschap, verdriet of woede. Jaloezie is niet per se slecht. Je kan ervan leren of gemotiveerd raken. Maar jaloezie kan ook voor problemen zorgen. Zeker als die jaloezie een ongezonde vorm aanneemt. In dit geval heeft het een negatieve invloed op jouw functioneren en gesteldheid in negatieve zin.
Wat is jaloezie?
Je kent het gevoel van jaloezie vast wel. Het draait meestal om de overtuiging dat anderen meer krijgen dan jij. Of dat jij niet genoeg krijgt. Als je denkt dat dit gebeurt, ontstaat er een mengeling van allerlei emoties, zoals onzekerheid, verdriet en boosheid die we jaloezie noemen. Jaloezie bestaat niet alleen uit gevoel, maar ook gedrag. Dit gedrag is vaak wat de problemen met jaloezie veroorzaakt. Jaloers gedrag uit zich bijvoorbeeld door te controleren wat je partner doet of veel bevestiging vragen. Helaas zorgt jaloers gedrag er meestal voor dat je partner afstand neemt. Binnen relaties is jaloezie een gevoel van tekortkoming. Om met dat gevoel om te gaan, proberen we onze partner te controleren.
Bindings- en verlatingsangst
Angst kan ten grondslag liggen aan jaloezie. Het is een kenmerk van zowel bindingsangst en verlatingsangst. Dit kan in je jeugd ontstaan. Wanneer je als kind je onveilig hebt kunnen hechten, kan dit veel impact hebben op hoe jij een relatie instapt. Je kunt dan moeite ervaren met intieme en vaste relaties.
Wanneer je bindingsangst hebt, geef je tegenstrijdige signalen. Je wilt er aan de ene kant alles aan doen om de persoon aan je te binden, maar aan de andere kant zet je een muur op zodra deze persoon te dichtbij komt. Je wilt niet gekwetst worden en durft daarom niet te binden. Dit kan zorgen voor tegenstrijdige gevoelens. Het kan zijn dat jaloezie ontstaat om de controle te behouden. Je partner controleren is jaloers gedrag, wat een manier kan zijn om het gevoel te hebben dat je alles onder controle hebt. Zo kun je niet gekwetst of onverwacht verlaten worden.
In een relatie kun je bang worden dat je partner je verlaat. Dit wordt ook wel verlatingsangst genoemd. Je kan hierdoor in je relatie claimgedrag vertonen en wantrouwend zijn. Door de angsten die je ervaart kan je ziekelijk jaloers zijn. Ziekelijke jaloezie is een extreme vorm van jaloezie. Je ervaart veel jaloerse gedachten en bent er veel mee bezig. Ziekelijke jaloezie heeft ingrijpende gevolgen op je zelfbeeld en je relatie.
Omgaan met jaloezie
Niemand wil zich jaloers voelen, het is geen fijn voel. Soms kan het lastig zijn om met dit gevoel om te gaan. Toch zijn hier enkele tips die kunnen helpen om beter om te gaan met het jaloerse gevoel:
- Geef jaloezie de ruimte: emoties wegdrukken is nooit goed, ze zijn er niet voor niets. Het werkt beter om bewust stil te staan bij je gevoel. Hierdoor krijgt de emotie die je voelt ruimte en kan het ook weer wegebben als het ervaren is. Zo voorkom je dat je met opgekropte gevoelens zit en uithaalt naar de ander.
- Onderzoek waar jouw jaloezie vandaan komt: het is belangrijk dat je bewust wordt van je eigen gedragingen. In welke situatie word je jaloers? Wat gebeurt er in je lichaam en hoofd? Wanneer je jezelf leert kennen, kan je jezelf ook aanleren om op een andere manier te reageren. Het aanleren van nieuw gedrag is complex, maar wel mogelijk.
- Voorkom handelingen die je jaloezie voedt: Betrap je jezelf dat je stiekem meekijkt terwijl jouw partner een bericht stuurt? Of dat je bij zijn volgers kijkt wie hij nieuw heeft gevolgd? Dit lijkt op een onschuldige vorm van jaloezie, maar is het niet. Wanneer je je partner blijft controleren, voed je je jaloezie. Hierdoor worden de jaloerse gevoelens alleen maar sterker. Zorg er dus voor dat je erachter komt welke handelingen ervoor zorgen dat je je alleen maar jaloerser voelt. Probeer deze handelingen los te laten.
Heb je hier vragen over of wil je hierover met een psycholoog praten? Het team van Psycholoog.nl helpt je graag verder! Neem contact op met ons aanmeldteam of plan een vrijblijvend adviesgesprek in.
Bel ons op 085 273 3339, of stuur een bericht via Whatsapp naar 06 4851 6543.