Slapeloze nachten vol met gedachten, eindeloos zorgen maken over een belangrijke taak of een vervelende botsing met je collega nog honderd keer opnieuw overdenken. Piekeren kost ons veel energie, maar toch piekeren we vaker dan we eigenlijk willen. Hoe ga je om met piekeren en hoe stop je het overmatig piekeren?
Wat is piekeren?
Als mens heb je het uniek vermogen om te leren van het verleden en te kunnen anticiperen op de toekomst. Het stelt je in staat om met alledaagse obstakels om te gaan en je voor te bereiden op verschillende situaties in het leven. Piekeren is daarom een normale reactie op stressvolle gebeurtenissen. Piekeren zou volgens onderzoek een positieve rol spelen bij het oplossen van alledaagse problemen. Het motiveert je om te ondernemen. Piekeren kan daarom worden gezien als een poging om een probleem succesvol op te lossen. Als piekeren bedoeld is om een probleem op te lossen, waarom zou je er dan mee moeten stoppen? Helaas gaat piekeren vaak gepaard met het gevoel dat het probleem niet kan worden opgelost. Voortdurend denken aan herhalende negatieve gedachten leidt juist tot verergering van een probleem. Piekeren gaat vaak gepaard met een terugkerende negatieve gedachten en/of beelden waar je weinig tot geen controle (meer) over hebt.
Depressie en angstige gevoelens
Wanneer je veel piekert over het verleden en de toekomst, dan kan gepieker leiden tot depressieve gevoelens, angst en negatieve emoties. Met negatieve emoties worden gevoelens als verdriet, angst, schuldgevoelens, boosheid, minachting en nervositeit bedoeld. Bij piekeren blijken depressieve gevoelens meer voorop te staan. Dit komt vaak door somberheid of boosheid over het feit dat het verleden onveranderbaar is, terwijl bij piekeren over de toekomst het gevoel van angst meer een rol speelt. Te veel zorgen maken over de toekomst verhoogt de kans op een angststoornis. Daarnaast wordt piekeren ook vaak geassocieerd met een depressie.
Leer om te gaan met piekeren
Het is belangrijk om je er bewust van te zijn dat piekeren een gewoonte is geworden die stevig in je zit verkankerd. Hoe vaker je aan het piekeren bent, hoe beter je erin wordt. Je zult daarom nieuwe strategieën moeten implementeren, die niet samengaan met piekeren. Dit vergt in het begin veel oefening en inspanning. Iedereen heeft zijn eigen leergeschiedenis en persoonlijkheid. Dat betekent dat de manieren waarop je piekert en de manieren die helpen om het piekeren te verminderen, per persoon verschillend kunnen zijn. Onderzoek dus voor jezelf welke tips voor jou werken. Hier zijn een aantal tips:
- Zoek afleiding: Het zoeken van afleiding is een goede manier om niet met je zorgen bezig te zijn. Door je bezig te houden met iets wat je leuk vindt of een activiteit, krijgen jouw piekergedachten niet de kans om de overhand te nemen. Doe iets actiefs, zoals wandelen en fietsen. Deze activiteiten helpen je om negatieve gedachten te verzetten en het piekeren te doorbreken.
- Houdt contact met je naasten: Het is goed om je zorgen te delen met mensen om je heen. Iemand kan je sneller op een andere gedachte brengen of geruststellen. Hardop praten over je gedachten kan je ook helpen inzien dat niet alles wat je denkt altijd klopt.
- Wees lief voor jezelf: Het is heel normaal om te piekeren tijdens stressvolle momenten. Wees dus lief voor jezelf, je bent niet alleen.
- Geef jezelf een piekerkwartiertje: Het werkt averechts als je jezelf dwingt te stoppen met piekeren. Lukt het je niet om je piekergedachten onder controle te krijgen, probeer dan een piekerkwartietje op een vaste tijdstip. Nadenken tijdens een piekerkwartiertje zorgt voor betere oplossingen dan wanneer je het meteen doet wanneer een piekergedachte opkomt.
Heb je hier vragen over of wil je hierover met een psycholoog praten? Het team van Psycholoog.nl helpt je graag verder! Neem vrijblijvend contact op met ons aanmeldteam of plan een gratis adviesgesprek in.
Bel ons op 085 273 3339, of stuur een bericht via Whatsapp naar 06 4851 6543.