Een eerste indruk is essentieel voor het oordeel dat je over iemand hebt. Maar hoe wordt deze eerste indruk gevormd? En kom je nog wel van een slechte eerste indruk af?  

Wat gebeurt er tijdens een eerste indruk?  

De eerste indruk over of iemand gevaar vormt of niet, wordt gevormd in de eerste paar seconden dat je iemand ontmoet. In 30 seconden wordt een volledige eerste indruk gevormd. In deze paar seconden vorm je een oordeel over deze persoon. Om dit oordeel te vormen maken wij gebruik van het uiterlijk, stereotypering, intuïtie en non-verbaal gedrag. Het vormen van een eerste indruk gaat onbewust. Het vormen van een oordeel doe je dus op basis van je gevoel en onbewuste processen. Dit gedrag vertonen wij al heel erg lang. Onze voorouders moesten in een hele korte tijd bepalen of iets of iemand gevaarlijk was of niet.  

Deze eerste indruk blijkt verrassend accuraat te zijn. In de meeste gevallen komt de eerste indruk die je over iemand met het oordeel dat je later over diegene hebt als je hem of haar veel beter kent. Alle stukjes informatie die je over iemand verzameld zeggen veel over iemand. Wanneer iemand er onverzorgd uitziet, zegt dat iets over de gezondheid. Als iemand er erg droevig uitziet, zegt dat iets over de stemming van deze persoon.   

Psychologische invloeden 

Er zijn een aantal psychologische processen die invloed hebben op de eerste indruk die je vormt over iemand: 

Thin-slicing: de eerste indruk baseren we op de informatie die voor ons beschikbaar is. Dit noemen we thin-slicing. Hier staat alle verbale en visuele informatie opgeslagen. We letten op kenmerken zoals oogbewegingen, gezichtstrekken, handgebaren en houding. Deze informatie verzamelen we onbewust. Om deze reden kunnen we soms niet helemaal uitleggen waarom wie een bepaald oordeel hebben over iemand. 

Halo-effect: het halo-effect is het totaalbeeld dat je vormt van iemand op basis van een negatieve of een positieve eigenschap. Er is sprake van een cognitieve bias. Door deze bias wordt er een oordeel gevormd over iemands karakter. Wanneer dit oordeel is gevormd, ga je automatisch opzoek naar eigenschappen die jouw oordeel bevestigen en sterker maken.  

Primacy-effect: dit effect houdt in dat de eigenschappen die als eerst worden genoemd en onthouden, langer blijven hangen en een grotere invloed hebben op het beeld dat je hebt van iemand.  

Negativity bias: het laatste effect dat een rol speelt bij het vormen van een eerste indruk is de negativity bias. Wij hebben de neiging meer waarde te hechten aan iets negatiefs dan aan iets positiefs. Een voorbeeld is dat als we verwachten dat iemand gemeen is, we gaan zoeken naar redenen om deze overtuiging krachtiger te maken. Dit maakt het lastiger om een eerste indruk te veranderen.  

Eerste indruk verbeteren 

Een eerste indruk is dus lastig te veranderen, maar er zijn wel een aantal dingen die je kunt doen om een zo goed mogelijke eerste indruk achter te laten:  

  • Lachen en glimlachen 
  • De perfecte handdruk geven 
  • Een ontspannen houding hebben 
  • Een open houding hebben 
  • Jezelf zijn, dit werkt vaak het beste! 

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht. 

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

De taartpunttechniek bij cognitieve gedragstherapie

(25-4-2024)

Snel en onjuist conclusies trekken kan effect hebben op je zelfbeeld. Lees hier meer over hoe de taartpunttechniek je kan helpen! Lees verder

Therapeutische techniek: wat is cumulatieve kansberekening?

(25-4-2024)

mensen zijn niet goed in kansen inschatten en overschatten van een situatie. Lees hier hoe cumulatieve kansberekening kan helpen bij deze gedachtepatronen. Lees verder

Meerdimensionaal evalueren om negatieve opvattingen te nuanceren

(19-4-2024)

Hoewel het wel zo lijkt, zijn de opvattingen die we hebben over onszelf niet altijd juist. Lees hier hoe je meer nuance kunt aanbrengen in de negatieve opvattin… Lees verder

Wensdenken: zijn angstige en onzekere mensen optimistischer?

(19-4-2024)

Onzekere en angstige mensen zijn vaak optimistischer door het zogenaamde wensdenken. wat is het? En wat betekent het? Lees verder