Wie verlangt er nou niet naar verbinding, genegenheid, en waardevolle menselijke interacties? Wanneer we in het verleden bepaalde behoeften hebben gemist, dan kunnen we bepaalde disfunctionele schema's ontwikkelen. Deze schema's kunnen ons doen geloven dat wij niet goed genoeg zijn, anderen ons gaan verlaten, misbruiken of verwaarlozen. 

Young beschrijft 18 schema’s die verdeeld zijn in de volgende vijf schemadomeinen: onverbondenheid en afwijzing, verzwakte autonomie en verzwakte prestatie, verzwakte grenzen, gerichtheid op de ander en overmatige waakzaamheid en inhibitie. In deze blog bespreken we het schemadomein: onverbondenheid en afwijzing.

Wat zijn de schema’s die behoren tot het schemadomein onverbondenheid en afwijzing?

Emotionele verwaarlozing

Het houdt in dat je verwacht dat anderen je niet zullen ondersteunen op emotioneel gebied (gezien worden, empathie, ondersteund worden en bescherming krijgen). Dit kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid en isolatie. Emotionele verwaarlozing kan ontstaan als gevolg van tekortkomingen in aandacht, warmte, begrip of ondersteuning in je vroege levensjaren. Het kan ertoe leiden dat je het gevoel hebt dat niemand echt om je geeft en dat je er alleen voor staat. 

Verlating/Instabiliteit

In dit schema speelt onvoorspelbaarheid, onbetrouwbaarheid en instabiliteit in hechte relaties een rol. Je verwacht dat belangrijke mensen je uiteindelijk in de steek gaan laten. Je kan je bezighouden met een extreme angst dat je je geliefden gaat verliezen. Om verlating te voorkomen kan je bijvoorbeeld controlerend zijn in relaties, jaloers en veel aandacht en bevestiging vragen.

Wantrouwen/Misbruik

Dit schema wordt gekenmerkt door de overtuiging dat anderen op de één of andere manier misbruik van je zullen maken, je zullen bedriegen of vernederen. Je kan hierdoor constant op je hoede zijn en wantrouwen voelen jegens anderen. Dit constante gevoel van alertheid kan leiden tot problematische interacties en relaties, omdat je anderen niet gemakkelijk kunt vertrouwen.   

Sociaal isolement/Vervreemding

Je voelt je afgesloten van de rest van de wereld en van andere mensen. Je hebt constant het gevoel dat je er niet bij hoort. Je kan sociale contacten en situaties als gevolg vermijden. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van eenzaamheid en isolement, omdat het vermijden van sociale interacties de gevoelens van vervreemding versterkt.

Minderwaardigheid en Schaamte

Dit schema draait om gevoelens van minderwaardigheid een grote rol. Je voelt je minderwaardig, slecht en waardeloos. Je kan de overtuiging hebben dat er iets fundamenteel mis is met jou als persoon, en dit gaat vaak gepaard met intense schaamtegevoelens.

Het begrijpen van deze schema’s is een belangrijke stap in het aanpakken van emotionele problemen en het verbeteren van relaties. Het kan nuttig zijn om met een therapeut te werken om deze schema’s te identificeren en te leren hoe je ermee kun omgaan. Wil je hier meer informatie over? Neem contact op met ons aanmeldteam of plan een gratis adviesgesprek in!  

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht  

Wil je meer informatie over schematherapie

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Hoe feestdagen conflicten in families naar boven brengen – en hoe hiermee om te gaan

(26-11-2024)

De feestdagen kunnen veel frustratie en conflict in de familie met zich meebrengen. Lees hier hoe je de rust kan bewaren. Lees verder

Hoe therapie je kan helpen om jezelf beter te begrijpen

(12-11-2024)

Een psycholoog kan je helpen om meer inzicht te krijgen in je gedrag en gevoelens. Lees er hier meer over! Lees verder

Hoe Beïnvloeden Groepsdynamiek en Groepsdruk ons Gedrag?

(1-1-0001)

Ontdek hoe groepsdynamiek en groepsdruk ons gedrag sturen. Waarom passen we ons aan in een groep, zelfs als dit tegen onze eigen overtuigingen indruist? Leer ho… Lees verder

Het effect van opvoeding op je zelfbeeld

(29-10-2024)

Opvoeding heeft een grote invloed op onze ontwikkeling, zo ook op ons zelfbeeld. Lees hier meer over het effect van opvoeding op je zelfbeeld! Lees verder