Omgekeerde psychologie is een veel voorkomende manier voor mensen om te krijgen wat ze willen of hun doelen te bereiken. Zelfs als je het nog niet eerder hebt gebruikt, heb je waarschijnlijk iemand anders het zien doen. Het is niet altijd gemakkelijk om omgekeerde psychologie te herkennen wanneer het gebeurt. Het kan daarom nuttig zijn om precies te begrijpen wat het is, hoe het wordt gebruikt en waarom het kan werken. 

Wat is reverse psychology? 

De definitie van omgekeerde psychologie lijkt in eerste instantie misschien een beetje verwarrend, maar bij nader inzien is het logisch. Reverse psychology is “een manier om iemand iets te laten doen of te zeggen door hem het tegengestelde van het gewenste te zeggen". Het is dus een techniek waarbij je een overtuiging of gedrag verdedigt dat tegengesteld is aan het gewenste gedrag. Dit wordt toegepast met verwachting dat deze aanpak ertoe zal bijdrage dat degene die moet worden overgehaald precies datgene zal doen wat eigenlijk van hem of haar gewenst wordt.  

Enkele voorbeelden van reverse psychology zijn:

  • Reverse psychology in lesgeven: leraren gebruiken vaak omgekeerde psychologie om hun leerlingen te interesseren voor moeilijke onderwerpen. Het kan positieve resultaten hebben als het correct wordt gebruikt. Een leraar kan bijvoorbeeld een boek willen laten lezen dat niet verplicht is. Door te zeggen dat het boek waarschijnlijk te moeilijk voor de studenten is en dat het van een hoger niveau is, gaan de studenten het juist lezen om te bewijzen dat de leraar ongelijk heeft.  
  • Reverse psychology in de verkoop: alle bekende verkooptechnieken zijn gebaseerd op omgekeerde psychologie. Een daarvan is de “door in the face” techniek. Deze techniek begint de verkoper met het verkopen van een schandalig duur product. Op dit moment kan de consument zich onder druk gezet voelen om een product te kopen. Wat de verkoper echt probeert te doen, is de klant zover te krijgen dat hij een product koopt die ze al die tijd al wilde verkopen, maar eigenlijk ook prijzig was. Het product wat ze echt wilden verkopen klinkt nu aantrekkelijker, omdat het goedkoper was dan het eerste product. 

Werkt reverse psychology? 

Omgekeerde psychologie kan werken. Twee onderzoeken concludeerden zelfs dat omgekeerde psychologie in sommige gevallen haar doel kan bereiken. In andere gevallen werkt omgekeerde psychologie echter niet. Er moeten veel factoren meespelen om omgekeerde psychologie te laten werken. Ze moeten geloven dat je wilt dat ze iets doen voordat ze reageren door het tegenovergestelde te doen. Ze mogen niet beseffen dat je omgekeerde psychologie gebruikt. Ten slotte zijn sommige mensen vatbaarder voor omgekeerde psychologie dan anderen. 

Welke mensen zijn vatbaar voor reverse psychology? 

Mensen met een relaxte, ontspannen persoonlijkheid vallen vaak minder snel voor omgekeerde psychologie. Simpelweg omdat ze minder snel reageren op dingen. Het zijn vaak mensen die prikkelbaar, koppig of overdreven emotioneel zijn die meer kans hebben om overtuigd te worden door omgekeerde psychologie. 

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht. 

Bronnen: 

www.verywellmind.com

www.betterhelp.com

MacDonald, G., Nail, P. R., & Harper, J. R. (2011). Do people use reverse psychology? An exploration of strategic self-anticonformity. Social Influence. 

 

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Wat is het verschil tussen verzekerde en onverzekerde psychologische zorg?

(17-7-2025)

Twijfel je welke zorg het beste bij jouw situatie past? Lees dan verder! Lees verder

Mijn therapie helpt niet, wat nu?

(14-7-2025)

Voelt therapie als worstelen in plaats van helen? Je bent niet de enige. Lees hier wat helpt. Lees verder

De psychologische mechanismen achter traumabonding

(4-7-2025)

Traumabonding bestaat uit een aantal psychologische mechanismen die voor veel leed kunnen zorgen. Lees er hier meer over! Lees verder

Zelfreflectie: 9 vragen die je jezelf elke maand kan stellen

(1-7-2025)

Reflecteren op je gedrag, emoties en gedachten kan helpen om meer inzicht te krijgen en betere doelen te stellen voor de toekomst. Lees in deze blog hoe je dat… Lees verder