De psychologie is een fascinerend vakgebied dat ons helpt om menselijk gedrag en geestelijke processen te begrijpen. Echter, er bestaan veel misvattingen en mythen die vaak als feiten worden beschouwd. In deze blog zullen we tien veelvoorkomende psychologische mythen ontmaskeren en uitleggen waarom het belangrijk is om deze onjuistheden te doorzien.
1. Intelligentie is aangeboren en onveranderlijk
Een andere veelvoorkomende mythe is dat intelligentie iets is waarmee je wordt geboren en dat het niet kan veranderen. Hoewel genetica een rol speelt in intelligentie, is het ook sterk beïnvloed door omgevingsfactoren zoals onderwijs, levensstijl en oefening. Concepten zoals neuroplasticiteit laten zien dat ons brein zich kan aanpassen en veranderen, zelfs op volwassen leeftijd.
2. Mensen zijn ofwel 'linkerhersenhelft' of 'rechterhersenhelft' dominant
Het idee dat mensen ofwel linkerhersenhelft (logisch en analytisch) of rechterhersenhelft (creatief en artistiek) dominant zijn, is een vereenvoudiging die niet door wetenschappelijk bewijs wordt ondersteund. Beide hemisferen van de hersenen werken samen en zijn betrokken bij een breed scala aan cognitieve processen. Het is niet zo zwart-wit als vaak wordt gesuggereerd.
3. Liegen kan altijd worden gedetecteerd door non-verbale signalen
Er is een populaire overtuiging dat je altijd kunt zien wanneer iemand liegt door hun non-verbale signalen, zoals oogbewegingen of lichaamstaal. Hoewel sommige non-verbale cues kunnen wijzen op leugens, is er geen universele manier om leugens betrouwbaar te detecteren. Onderzoek toont aan dat zelfs getrainde professionals vaak moeite hebben met het onderscheiden van waarheid en leugen op basis van non-verbale signalen alleen.
4. Mensen hebben verschillende "leerstijlen" (visueel, auditief, kinesthetisch)
Het idee dat mensen beter leren wanneer ze informatie krijgen op een manier die aansluit bij hun zogenaamde leerstijl (bijvoorbeeld visueel of auditief) is populair, maar onderzoek ondersteunt deze theorie niet. In plaats daarvan blijkt dat variatie in leermethoden en de kwaliteit van de instructie belangrijker zijn voor effectief leren.
5. We slapen slechter bij volle maan
Het idee dat mensen slechter slapen tijdens een volle maan is een veelvoorkomende mythe. Hoewel sommige studies suggereren dat er een klein effect kan zijn, is er geen consistent wetenschappelijk bewijs dat de volle maan de slaap significant beïnvloedt. Andere factoren, zoals verwachtingen en omgevingslicht, spelen waarschijnlijk een grotere rol.
6. Mensen met schizofrenie hebben altijd meerdere persoonlijkheden
Schizofrenie wordt vaak verward met dissociatieve identiteitsstoornis (DIS), waarbij een persoon meerdere, afzonderlijke persoonlijkheden heeft. Schizofrenie is echter een psychotische stoornis die gekenmerkt wordt door symptomen zoals hallucinaties, wanen en verstoord denken, niet door meerdere persoonlijkheden.
7. Hypnose kan verloren herinneringen nauwkeurig terughalen
Hypnose wordt soms gepromoot als een manier om vergeten herinneringen op te halen. Echter, hypnose kan eerder leiden tot de creatie van valse herinneringen dan tot het terughalen van nauwkeurige herinneringen. Daarom is het gebruik van hypnose voor dit doel controversieel en wordt het afgeraden door veel experts.
8. Mensen gebruiken maar 10% van hun hersenen
Een van de meest hardnekkige mythen is dat mensen slechts 10% van hun hersencapaciteit gebruiken. Deze mythe is door de jaren heen gevoed door films en populaire cultuur, maar het is simpelweg niet waar. Neurowetenschappelijk onderzoek toont aan dat vrijwel alle delen van de hersenen zijn betrokken bij verschillende soorten activiteiten. Zelfs tijdens rust zijn de hersenen actief, wat wijst op het gebruik van veel meer dan slechts 10%.
9. Depressie is gewoon een teken van zwakte
Depressie wordt vaak gezien als een teken van zwakte of een gebrek aan wilskracht, maar dit is een schadelijke mythe. Depressie is een ernstige en complexe medische aandoening die wordt veroorzaakt door een combinatie van genetische, biologische, omgevings- en psychologische factoren. Het vereist behandeling en begrip, niet veroordeling of stigma.
10. Therapie is alleen voor mensen met ernstige mentale stoornissen
Veel mensen denken dat psychotherapie alleen bedoeld is voor mensen met ernstige mentale stoornissen. Dit is echter een misvatting. Psychotherapie kan nuttig zijn voor iedereen die worstelt met stress, relatieproblemen, werkdruk, of gewoon een beter begrip van zichzelf wil krijgen. Het is een hulpmiddel voor persoonlijke groei en welzijn, niet alleen een behandeling voor ernstige problemen.
Merk je dat je psychische problemen ervaart en kom je er zelf niet uit? Het is belangrijk om om hulp te vragen. Bekijk hier wat Psycholoog.nl voor jou kan betekenen. Heb je vragen? Neem direct contact met ons op via 085 - 273 3339, of plan vrijblijvend een gratis adviesgesprek bij ons in.