Psychosomatiek verwijst naar de wisselwerking tussen lichaam en geest, en hoe mentale en emotionele factoren lichamelijke symptomen kunnen veroorzaken of verergeren. In de psychosomatische geneeskunde ligt de focus op hoe bijvoorbeeld stress, angst en langdurige emotionele spanning kunnen bijdragen aan fysieke klachten zoals hoofdpijn, maagpijn, huidproblemen of zelfs hart- en vaatziekten.
Wat is Psychosomatiek?
De term "psychosomatisch" komt van de Griekse woorden “psyche” (geest) en “soma” (lichaam) en beschrijft hoe emoties en gedachten invloed kunnen hebben op lichamelijke gezondheid. Hoewel er vaak wordt gedacht dat psychosomatische klachten ‘tussen de oren’ zitten, zijn de fysieke symptomen echt. De klachten worden niet verzonnen; het lichaam reageert daadwerkelijk op innerlijke spanning en emoties.
Het idee dat emoties invloed kunnen hebben op het lichaam is niet nieuw. De term psychosomatiek is in de 19e eeuw geïntroduceerd, maar pas in de afgelopen decennia is de medische wereld het belang van deze verbinding beter gaan begrijpen. Vandaag de dag erkennen steeds meer artsen dat het nodig is om naar de hele mens te kijken, inclusief diens mentale en emotionele gezondheid, om chronische klachten effectief te behandelen.
Hoe Werkt Psychosomatiek?
De relatie tussen geest en lichaam werkt via verschillende mechanismen. Een belangrijk voorbeeld is de invloed van stress. Bij langdurige stress raakt ons lichaam in een staat van verhoogde paraatheid, wat leidt tot de aanmaak van stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Hoewel deze hormonen in kleine hoeveelheden nuttig zijn, kan chronische stress de hormoonbalans verstoren en leiden tot fysieke klachten zoals een verhoogde bloeddruk, verminderde weerstand, spijsverteringsproblemen en zelfs pijnklachten.
Emoties zoals angst, verdriet of woede kunnen zich ook fysiek manifesteren. Denk aan de bekende "vlinders in de buik" als we zenuwachtig zijn, of spanning in de nek en schouders wanneer we boos of gefrustreerd zijn. Deze fysieke reacties ontstaan omdat onze hersenen signalen sturen naar het lichaam om zich voor te bereiden op een situatie. Bij voortdurende spanning kunnen deze signalen echter gezondheidsklachten veroorzaken.
Voorbeelden van Psychosomatische Klachten
Veelvoorkomende psychosomatische klachten zijn onder andere:
- Hoofdpijn en migraine: Deze worden vaak gelinkt aan stress en spanning.
- Maag- en darmproblemen: Buikpijn, prikkelbare darmsyndroom of een opgeblazen gevoel kunnen verergeren door emotionele stress.
- Chronische pijn: Spierpijn en gewrichtspijn kunnen een lichamelijke reactie zijn op onderdrukte emoties.
- Huidproblemen: Eczeem, jeuk of andere huiduitslag kunnen verergeren onder stress.
Wat Kun Je Doen?
Psychosomatische klachten kunnen worden aangepakt door zowel fysieke als mentale ondersteuning. Ontspanningstechnieken zoals meditatie, mindfulness, en ademhalingsoefeningen kunnen helpen om stress te verminderen. Daarnaast kan therapie, zoals cognitieve gedragstherapie, helpen bij het herkennen van gedachten- en gedragspatronen die bij dragen aan de klachten.
Het belangrijkste is om bewust te worden van de invloed van je geest op je lichaam en je gezondheid holistisch te benaderen. Door aandacht te geven aan zowel lichamelijke als mentale gezondheid, kunnen veel klachten worden verminderd of zelfs voorkomen.
In het Kort
Psychosomatiek benadrukt hoe nauw geest en lichaam verbonden zijn. Door beter naar onze innerlijke wereld te luisteren en te begrijpen hoe emoties fysieke reacties kunnen oproepen, kunnen we niet alleen klachten verlichten maar ook bewuster en gezonder leven.
Herken je jezelf in onderwerpen behandeld in deze blog? Heb je andere klachten? Of heb je andere vragen? Dan kun je contact met ons opnemen door te bellen naar 085 273 3339 .
Meer lezen? Klik hier.
