Verlies wordt vaak geassocieerd met het overlijden van een dierbare. Toch kun je ook rouwen om een levensfase, of om een versie van wie je ooit was. Dit noemen we ook wel identiteitsverlies. Het is een vorm van rouw die we niet altijd herkennen, maar die wel veel invloed kan hebben.
Wat is identiteitsverlies?
Identiteitsverlies ontstaat wanneer een ingrijpende verandering ervoor zorgt dat je je niet meer herkent in wie je was. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren na:
- Het verliezen van een baan
- Het beëindigen van een relatie
- Verhuizen naar een ander land of een andere stad
- Een chronische ziekte of een fysieke beperking
- Moeder- of vaderschap
- Pensioen of kinderen die het huis uit gaan
Waar je eerst bijvoorbeeld de ‘carrièregerichte professional’ was, voel je je stuurloos. Of waar je altijd een zorgzame moeder was, is het huis nu leeg en stil. Het kan voelen alsof een deel van je identiteit is weggevallen.
De onzichtbare rouw
Wat deze vorm van verlies ingewikkeld maakt, is dat het vaak niet als zodanig wordt herkend. Er is geen duidelijk moment van afscheid, zoals we bij andere vormen van rouw wel vaker zien. Toch kunnen er gevoelens ontstaan die sterk overeenkomen met klassieke rouwreacties, zoals een gevoel van leegte, ontwrichting of het verlies van zingeving of richting. Ook kan er een innerlijke rust of somberheid ontstaan. Omdat deze gevoelens soms moeilijk te duiden zijn, kunnen ze leiden tot verwarring en eenzaamheid.
Ondersteunende strategieën
Er zijn verschillende manieren waarop men met identiteitsverlies om te gaan:
- Normaliseren van het proces: begrijpen dat identiteitsverlies een natuurlijk onderdeel is van menselijke ontwikkeling en levensovergangen kan helpend zijn.
- Zelfreflectie stimuleren: het opschrijven van je gedachten, therapie of gesprekken met naasten kunnen bijdragen aan het herformuleren van het zelfbeeld.
- Betekenis geven aan het verlies: wat betekende de vorige identiteit voor iemand? Wat blijft ervan behouden? En welke waarden kunnen richting geven aan een nieuwe invulling?
- Ruimte geven aan emoties: verdriet, boosheid of verwarring mogen er zijn. Het onderdrukken van deze gevoelens kan het rouwproces blokkeren.
- Professionele begeleiding overwegen: wanneer het verliesgevoel aanhoudt of de dagelijkse werking belemmert, kan psychologische ondersteuning uitkomst bieden.
Verandering is een onvermijdelijk onderdeel van het leven, maar dat maakt het niet minder ingrijpend. Het verliezen van een vertrouwd zelfbeeld of levensrol kan een grote impact maken. Gun jezelf de tijd en ruimte om dit verlies te erkennen en te verwerken.
Bij Psycholoog kunnen we je hierin ondersteunen. Samen met de psycholoog bespreek je jouw klachten en krijg je handvaten aangereikt. Plan vrijblijvend een adviesgesprek in of neem direct contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken. Tijdens dit adviesgesprek bespreken we jouw klachten, onze werkwijze, en maken wij de afweging of wij jou de juiste hulp kunnen bieden.
