Er zijn verschillende redenen waarom mensen drugs gebruiken. Het kan gebruikt worden om je problemen te vergeten en de werkelijkheid te kunnen ontvluchten. Op korte termijn kan het gebruik van drugs ontspanning bieden en een aangenaam gevoel opwekken. Voor sommigen kan het gebruik van deze stoffen echter leiden tot verslaving.
Wat is een verslaving?
Een verslaving is een complexe aandoening waarbij een persoon een dwangmatige behoefte heeft aan een bepaalde stof of activiteit. Dit kan variëren van alcohol en drugs tot gokken, eten, werken of internetgebruik. Verslaving gaat gepaard met een verlies van controle, waardoor het lastig is om te stoppen.
Een verslaving wordt sterk beïnvloed door het beloningssysteem in de hersenen. Dit systeem is betrokken bij het reguleren van motivatie en gedrag. Daarnaast speelt het een rol bij het ervaren van genot. De neurotransmitter die hierbij betrokken is, is dopamine. De hersenen passen zich aan de aanhoudende stroom van dopamine aan door minder gevoelig te worden voor het effect ervan. Dit leidt tot tolerantie. Langdurig misbruik kan bovendien leiden tot verstoringen in andere neurobiologische systemen. Dit kan bijvoorbeeld resulteren in dwangmatig gedrag.
Hoe ontstaat een verslaving?
Een verslaving ontstaat vaak geleidelijk. Het is een complex proces dat wordt beïnvloed door verschillende factoren. Dit zijn enkele elementen die kunnen bijdragen aan het ontstaan van een verslaving:
- Genetica: erfelijke aanleg speelt een rol bij verslaving. Er is een verhoogd risico bij mensen die familieleden hebben die ook verslaafd zijn.
- Omgevingsinvloeden: de omgeving waarin je opgroeit en de mensen waarmee je je omringt hebben een invloed op het eventueel ontwikkelen van een verslaving. Daarnaast kunnen factoren zoals trauma, stress of je sociaaleconomische status van invloed zijn.
- Psychologische factoren: persoonlijkheidskenmerken zoals zelfregulering, impulsiviteit en coping mechanisme zijn van belang. Daarnaast kunnen psychische aandoeningen zoals depressie of een angststoornis een rol spelen.
De soort drugs is daarnaast ook van belang. Middelen kunnen verschillen in de mate waarin ze verslavend werken. Daarnaast zijn gamen en gokken over het algemeen meer verslavend door de belonende effecten die ze teweegbrengen.
Wanneer ben je verslaafd?
- Je gaat het middel steeds vaker gebruiken en in grotere hoeveelheden
- Je hebt steeds meer middel nodig om normaal te kunnen functioneren
- Je wil graag minderen of stoppen. De pogingen tot het stoppen mislukken.
- Je hebt een sterk verlangen naar het middel en voelt een sterke drang om het middel te gebruiken
- Je functioneert minder goed op en geeft minder aandacht aan werk, hobby’s, school, thuis en sociale leven
- Je blijft gebruiken ondanks dat het gebruik problemen veroorzaakt op sociaal en persoonlijk gebied
- Je ervaart ontwenningssymptomen als je het middel niet meer gebruikt
Hoe kan je een verslaving behandelen?
Een verslaving wordt meestal behandeld in een daarvoor bestemde kliniek. De eerste fase van een verslaving staat detoxificatie centraal. Dit betekent iemand onder toezicht stopt met het gebruiken van de drugs. Daarna kunnen er verschillende soorten therapie worden ingezet om ervoor te zorgen dat schadelijke gedragspatronen worden hersteld. Als aanvulling op de behandeling van een verslaving kan iemand deelnemen aan zelfhulpgroepen zoals Anonieme Alcoholisten (AA) of Narcotics anonymous (NA). Deze groepen bieden een mate van support voor iemand die herstelt van een verslaving.
Bij een ernstige verslaving is het cruciaal om professionele hulp te zoeken. Je kunt je huisarts raadplegen, die je vervolgens kan doorverwijzen naar gespecialiseerde behandelingen.
Bij psycholoog.nl bieden we geen hulp voor ernstige verslavingen. Als je vragen hebt over verslaving of op zoek bent naar hulp, nodigen we je uit om vrijblijvend contact met ons op te nemen. Dit kan door middel van het inplannen van een adviesgesprek of door direct contact op te nemen met ons.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
