In de herfst en winter voelen veel mensen zich wel eens wat somberder of futlozer; dat is vaak het begin van wat we een “winterdip” noemen. Soms gaat het verder dan een dip: dan is er mogelijk sprake van een “winterdepressie”. Beide termen worden in de volksmond nog wel eens door elkaar gebruikt, maar het verschil in ernst, duur en impact is belangrijk.
Wat is een winterdip (winterblues)?
Een winterdip is een milde en tijdelijke neerslachtige stemming die samenhangt met de donkere, korte dagen van herfst en winter. Mensen met een winterdip voelen zich eerder wat futloos of minder gemotiveerd, maar blijven grotendeels functioneren.
Kenmerken van een winterdip kunnen zijn:
- Verminderde energie of meer vermoeidheid dan normaal
- Minder plezier of motivatie in normale bezigheden, je voelt je wat “terughoudend” of somber
- Soms wat slechtere concentratie, prikkelbaarheid of behoefte aan comfortfood / zoet/koolhydraatrijk eten
Bij een winterdip blijft het over het algemeen mogelijk om je gewone leven door te zetten. Werk of studie, sociale contacten en dagelijkse taken blijven uitvoerbaar. Bovendien verdwijnt de winterdip meestal vanzelf zodra de dagen weer langer worden.
Wat is een winterdepressie (seizoensgebonden depressie)?
Een winterdepressie (Seasonal Affective Disorder (SAD)) is ernstiger dan een winterdip. Het is een vorm van depressie die specifiek in de herfst en winter optreedt en vaak elk jaar terugkeert.
Mogelijke symptomen van een winterdepressie zijn:
- Langdurige somberheid, weinig energie, hopeloosheid of wanhoop
- Sterk verminderde belangstelling of plezier in activiteiten die vroeger leuk waren
- Overmatige vermoeidheid, behoefte aan veel slapen of niet uitgerust zijn na slapen
- Veranderingen in eetlust (verhoogde trek in koolhydraten/zoetigheid) en gewichtstoename
- Terugtrekking uit sociale activiteiten, concentratieproblemen, besluiteloosheid of traagheid
Belangrijk is dat deze klachten duidelijk invloed hebben op je dagelijks functioneren. Werk, sociale contacten of zelfzorg kunnen erdoor lijden. De klachten duren meestal meerdere weken tot maanden en verdwijnen meestal pas weer wanneer het seizoen verandert.
Tips om winterdip of -depressie te verminderen
- Probeer zoveel mogelijk daglicht te pakken: loop een blokje om op daglicht, zit bij een raam of overweeg lichttherapie.
- Blijf bewegen: lichaamsbeweging helpt om je energie‑ en stemming op peil te houden.
- Zorg voor structuur en regelmaat in je dag‑ en nachtritme.
- Let op voeding: een gezond eetpatroon, vermijd overmatig comfortfood en suiker.
- Praat erover: sociale contacten, steun, of professionele hulp kunnen enorm helpen, vooral bij ernstige klachten.
Als je merkt dat je klachten steeds ernstiger worden, langere tijd aanhouden (weken tot maanden) en je dagelijkse functioneren belemmeren (werk, relaties, motivatie), dan is het verstandig om hulp te zoeken. Dat geldt vooral bij blijvende somberheid, verlies van interesse, terugtrekking of als je gedachten hebt die wijzen op depressie. Bij Psycholoog.nl kun je eenvoudig een professionele psycholoog vinden die met je meedenkt over jouw situatie en je helpt om weer grip te krijgen op je mentale gezondheid. Neem contact op door middel van het inplannen van een gratis adviesgesprek of door ons direct te bellen via 085 273 3339.
Bronnen:
