Sommige mensen hechten veel waarde aan structuur in het leven en streven ernaar om controle te behouden over alles. Het verlies van die controle kan juist zo beangstigend zijn. Bij mensen met een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) en obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis (OCPS) is het behouden van controle van groot belang. Het is belangrijk om te benadrukken dat het verlangen naar structuur en controle niet noodzakelijk betekent dat iemand OCS of OCPS heeft.

Wat is obsessief compulsieve stoornis?  

Mensen met een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) ervaren dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies). Obsessies zijn terugkerende opdringerige gedachten, beelden en zorgen.  Een persoon met OCS is zich vaak bewust van de irrationaliteit van deze gedachten, beelden en zorgen, maar ze kunnen desondanks emotioneel intens worden ervaren. Compulsies zijn dwanghandelingen die worden uitgevoerd om de angst en onrust die voortkomen uit de obsessies te verminderen. Deze handelingen worden uitgevoerd om de gevreesde situaties te voorkomen. 

Wat is een obsessief compulsieve persoonlijkheidsstoornis?  

Een obsessief compulsieve persoonlijkheidsstoornis wordt ook wel een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis genoemd. Individuen met een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis ervaren een sterke behoefte aan controle. Kenmerken van een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis kunnen zijn:  

  • Een sterke behoefte om uit te blinken 
  • Obsessief bezig zijn met controle  
  • Perfectionisme 
  • Formaliteit en starheid
  • Twijfelachting en besluiteloosheid  
  • Moeite hebben met kritiek
  • Werk en productiviteit boven ontspanning en plezier stellen
  • Moeite hebben met ontspannen  
  • Extreem voorzichtig zijn om falen te voorkomen 

Wat is het verschil tussen obsessief-compulsieve stoornis en obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis? 

Mensen verwarren soms deze twee aandoeningen, maar er zijn aanzienlijke verschillen tussen beide. Een belangrijk verschil is dat individuen met een obsessief-compulsieve stoornis bewust zijn van hun problemen en individuen met een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis vaak geen bewustzijn hebben van hun gedrag. Bovendien richten mensen met obsessieve-compulsieve stoornis zich vooral op specifieke factoren die verband houden met hun obsessies, terwijl mensen met obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis op meerdere gebieden streven naar controle. 

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht  

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Zelf gediagnostiseerde pathologische leugenaar? Dit moet je weten

(10-12-2025)

Waarom zelfdiagnose vaak niet terecht is en hoe je ermee omgaat. Lees verder

“Iedereen heeft OCD”: Het verschil tussen dwanggedachtes en een dwangstoornis

(10-12-2025)

Soms wordt er geroepen dat iedereen wel een beetje OCD heeft, maar in de werkelijkheid zit er een groot verschil tussen de gedachten en de stoornis OCD. Lees er… Lees verder

Wat is Thought-Action Fusion?

(4-11-2025)

Waarom je gedachten niet altijd de waarheid spreken Lees verder

Wat is een schizofreniforme stoornis

(3-11-2025)

Wat de schizofreniforme stoornis onderscheidt van schizofrenie en andere stoornissen Lees verder