Sigmund Freud is een van de meest invloedrijke figuren in de geschiedenis van de psychologie. Zijn werk vormt de basis van de psychoanalyse. Freuds theorieën zijn controversieel en inspirerend geweest. Lees er hier meer over! 

De kern van Freuds theorie 

Een van Freuds belangrijkste bijdragen aan de psychologie is zijn concept van het onbewuste. Volgens hem speelt het grootste gedeelte van onze psyche zich af buiten ons bewuste bereik. Het onbewuste herbergt verlangens, herinneringen en emoties die te pijnlijk of sociaal onaanvaardbaar zin om bewust te herkennen.

Freud gebruikte metaforen om dit concept te verduidelijken, zoals de ijsberg. Het topje van de ijsberg staat voor het bewuste, terwijl het veel grotere deel onder water het onderbewuste vertegenwoordigt. Andere concepten waar Freud bekend om is zijn de freudiaanse verspreking, de functie van dromen en het Oedipuscomplex. Dit is de theorie van Freud waarbij het kind door seksualiteit bepaalde instinctieve erotische verbinding ontwikkeld voor de ouder van het tegenovergestelde geslacht en de andere ouder als concurrent ziet.  

De structuur van de geest: Id, Ego en Superego 

Freud stelde een model voor waarin de geest bestaat uit drie componenten:  

  1. Id: het primitieve en impulsieve deel van de psyche, dat gericht is op onmiddellijke bevrediging van behoeften en verlangens. Het opereert volgens het plezierprincipe.  
  2. Ego: het rationele deel van de geest dat tussen het id en de externe realiteit bemiddelt. Het ego volgt het realiteitsprincipe en probeert verlangens op een sociaal acceptabele manier te vervullen.  
  3. Superego: het morele geweten dat normen en waarden vertegenwoordigt, vaak internaliseringen van ouderlijke en maatschappelijke regels. Het superego kan streng en veroordelend zijn, waardoor het ego onder druk wordt gezet.  

Deze drie componenten zijn voortdurend in conflict, wat resulteert in innerlijke spanningen die gedrag en emotionele ervaringen vormgeven.  

Freud en psychotherapie 

De therapie waar Freud zich mee bezig hield was de psychoanalyse. Dit heeft een grote invloed gehad op meerdere therapieën die tegenwoordig nog worden gegeven. Psychoanalyse focust zich op de kracht van het praten en het maken van observaties over iemand iemands klachten. Het is een behandelmethode, maar ook een manier om de geest beter te begrijpen.  

Freud dacht dat mentale klachten voor het grootste gedeelte voortkwamen uit het onderbewuste. De psychoanalyse probeert deze onbewuste gedachten en gevoelens meer naar de voorgrond te brengen. Tools die hier vaak bij worden gebruikt zijn vrije associatie, waarbij een cliënt vrij praat over gedachten die naar boven komen. Hierdoor zouden interne conflicten naar boven komen. Ook de relatie tussen de cliënt en de therapeut is een belangrijk onderdeel.  

Freuds ideeën in de tegenwoordige tijd 

Naarmate de psychologie zich ontwikkelde, werden de ideeën van Freud minder populair. Ook vonden wetenschappers zijn ideeën over het onbewuste moeilijk om empirisch te toetsen. Toch blijven psychologen betekenis vinden in andere concepten, zoals projectie en andere afweermechanismen. Daarnaast is de relatie tussen de therapeut en cliënt nog steeds een belangrijk element van therapie.  

Sigmund Freud blijft een fascinerende en polariserende figuur in de psychologie. Zijn concepten van het onbewuste, de structuur van de geest en de psychoseksuele ontwikkeling hebben de manier waarop we over de menselijke geest denken ingrijpend veranderd. Hoewel zijn werk niet zonder controverse is, blijft het een bron van inspiratie en discussie, en biedt het een diepgaande blik op de complexe innerlijke wereld van de mens. 

Bij Psycholoog.nl bieden wij ondersteuning bij milde mentale klachten. Als je benieuwd bent hoe wij jou kunnen helpen, kan je contact met ons opnemen. Dit doe je door direct contact op te nemen met ons aanmeldteam of door een gratis adviesgesprek in te plannen. 

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Psycholoog Eline vertelt over 75 hard: een mentale krachtproef of een recept voor burn-out?

(31-1-2025)

Een challenge die (online) veel populariteit vergaart is 75 hard. Wat houdt deze oefening in en werkt het om een gezonde leefstijl te bevorderen? Lees er in dez… Lees verder

Het stigma rondom eenzaamheid

(27-1-2025)

Hoe wordt eenzaamheid ervaren en begeleid in de ambulante psychiatrie? Lees verder

GGD gezondheidsmonitor jongvolwassenen: de helft kampt met problemen

(21-1-2025)

De GGZ heeft de resultaten van de landelijke monitor over de mentale gezondheid van jongvolwassenen vrijgegeven. Lees verder

Hoe Dopamine Onze Keuzes en Gewoontes Stuurt

(20-1-2025)

Ontdek hoe dopamine jouw keuzes, gewoontes en motivatie onbewust beïnvloedt. Lees verder