Identiteit is een van de belangrijke pijlers in onze ontwikkeling. Het geeft ons een gevoel van richting, zekerheid en stabiliteit in het leven. Maar wat als je niet zeker weet wie je bent? Dit fenomeen staat bekend als identiteitsdiffusie.
Wat is identiteitsdifussie?
Identiteitsdifussie is een toestand waarin iemand moeite heeft met het vormen van een stabiel en coherent zelfbeeld. Dit betekent dat iemand geen duidelijke overtuigingen, waarden of levensdoelen heeft en zich vaak onzeker voelt over wie hij of zij is. Identiteitsontwikkeling is een belangrijk onderdeel in de adolescentie, en wanneer deze ontwikkeling verstoord wordt of niet volledig wordt doorlopen, kan identiteitsdifussie ontstaan.
Kenmerken van identiteitsdifussie
Mensen met identiteitsdifussie vertonen vaak de volgende kenmerken:
- Gebrek aan richting: ze hebben moeite met het stellen van lange termijn doelen en nemen beslissingen op basis van wat op dat moment goed voelt. Iemand kan zich bijvoorbeeld onzeker voelen over relaties of het carrière pad.
- Sterke beïnvloedbaarheid: ze laten zich over het algemeen makkelijk meeslepen door anderen en nemen snel de overtuigingen en gedragingen van hun omgeving over.
- Angst voor verplichtingen: deze mensen vermijden vaak langdurige verplichtingen in relaties, werk of studie omdat ze niet zeker zijn of het bij ze past.
- Veranderd zelfbeeld: hun identiteit lijkt afhankelijk van de situatie of de mensen om hen heen, waardoor ze verschillende versies van zichzelf ervaren.
- Een gevoel van leegte: ze kunnen innerlijke leegte voelen, alsof ze geen duidelijke kern of houvast hebben.
Identiteitsdifussie en psychologische stoornissen
Identiteitsdifussie komt voor bij verschillende psychologische stoornissen. Het is vooral een kernsymptoom van borderline persoonlijkheidsstoornis. Mensen met deze stoornis ervaren een instabiel zelfbeeld, wat kan leiden tot extreme emotionele reacties en impulsief gedrag. Daarnaast kan identiteitsdifussie ook voorkomen bij dissociatieve stoornissen, zoals dissociatieve identiteitsstoornis, waarbij iemand meerdere gescheiden identiteiten ervaart. Ook bij bepaalde angststoornissen en depressie kan een verstoord gevoel van identiteit een rol spelen.
Oorzaken van identiteitsdifussie
Identiteitsdifussie kan door verschillende factoren worden beïnvloed. De opvoeding en omgeving speelt een grote rol. Een gebrek aan steunende rolmodellen of een instabiele jeugd kan de identiteitsontwikkeling verstoren. Daarnaast kunnen schokkende gebeurtenissen, zoals het verlies van een dierbare, ervoor zorgen dat iemand zich vervreemd voelt van zijn eigen identiteit. Sociale druk en maatschappelijke verwachtingen kunnen ook een rol spelen. In een wereld waarin prestatie en perfectie vaak de norm lijken, kan het lastig zijn om een authentiek zelfbeeld te ontwikkelen.
Bij Psycholoog.nl behandelen we geen borderline persoonlijkheidsstoornissen of dissociatieve stoornissen. Voor behandeling voor deze klachten verwijzen we je graag door naar jouw huisarts. Het is bij ons wel mogelijk om met een psycholoog in gesprek te gaan over een negatief zelfbeeld of identiteitscrisis.
Bekijk hier wat Psycholoog.nl voor jou zou kunnen betekenen. Heb je vragen? Neem direct contact op met ons aanmeldteam via 085-2733339 of plan vrijblijvend een gratis adviesgesprek in.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
