Cognitieve gedragstherapie (CGT) en schematherapie zijn veelvoorkomende therapieën. Ze kennen veel overeenkomsten, maar ze zijn niet hetzelfde. Ze hebben een verschillende aanpak, mate van diepgang en focus. Lees in deze blog meer over het verschil tussen schematherapie en CGT! 

Wat is schematherapie?  

Schematherapie richt zich op het herkennen en doorbreken van ongezonde denk- en gedragspatronen. Dit noemen we ook wel schema's. Deze schema's ontstaan vaak in de kindertijd en beïnvloeden hoe we onszelf, anderen en de wereld om ons heen zien. Schematherapie wordt voornamelijk ingezet voor persoonlijkheidsproblematiek, bijvoorbeeld vermijdende of afhankelijke persoonlijkheidsstoornissen.  

Wat is CGT?  

Cognitieve gedragstherapie is een relatief kortdurende, doelgerichte therapievorm die zich richt op het veranderen van disfunctionele gedachten en gedragingen. De kern van CGT is dat je gedachten invloed hebben op je gedrag. Deze therapie kan gebruikt worden voor veel verschillende klachten, bijvoorbeeld depressie, angststoornissen, paniekklachten en dwangstoornissen.  

Wat zijn de belangrijkste verschillen? 

Ondanks dat deze therapieën zich allebei richten op disfunctionele gedachten en gedragingen, zijn er een aantal belangrijke verschillen:  

Schematherapie 

  • Focust op het heden en het verleden 
  • Emoties, hechting en patronen 
  • Vaak langdurig 
  • Diepgaand en ervaringsgericht 
  • Richt zich op wat je voelt en waar het vandaan komt 

CGT 

  • Focust op het heden 
  • Gedachten en gedrag 
  • Kortdurend 
  • Praktisch en gestructureerd 
  • Richt zich op wat je denkt 

Wanneer kies je voor welke therapie?  

Wanneer je een duidelijk probleem hebt wat zich vooral in het nu afspeelt en waar je doelgericht mee aan de slag wil, dan is CGT vaak de juiste keuze. Op het moment dat je al vaker therapie hebt gehad, of merkt dat patronen telkens terugkeren, dan kan schematherapie meer geschikt zijn. Deze therapieën zijn geen tegenpolen van elkaar. Veel therapeuten gebruiken elementen uit beide therapievormen. 

Beide vormen kunnen ontzettend waardevol zijn. De juiste keuze hangt af van je klachten, je hulpvraag en je persoonlijke voorkeur. Dit is iets wat je kunt verkennen in een adviesgesprek, of in een intakegesprek met de psycholoog. Wacht dan niet langer. Een eerste gesprek kan al veel helderheid en opluchting geven. Plan vandaag nog je gratis adviesgesprek in, of bekijk hier wat Psycholoog.nl voor jou kan betekenen.

 

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Meer mensen leven in armoede volgens CBS: wat zijn de mentale gevolgen?

(17-12-2025)

Volgens recente cijfers van het CBS zijn het aantal mensen die in armoede leven toegenomen. Lees hier meer over wat de mentale gevolgen van leven in armoede zij… Lees verder

De samenwerking tussen de huisarts en de GGZ

(12-12-2025)

Wanneer ga je naar de huisarts? En wat is de GGZ? Lees er hier meer over! Lees verder

Angst voor oorlog in Nederland: hoe helpt een noodpakket?

(11-12-2025)

Ontdek meer over de angst voor oorlog en de rol van een noodpakket. Praktische tips om je mentaal sterker te voelen. Lees verder

GZ-psycholoog vs. Basispsycholoog: wat zijn de verschillen?

(5-12-2025)

Soms is het niet helemaal duidelijk welke psychologen er zijn en wat ze wel en niet kunnen doen. Lees in deze blog het verschil tussen een GZ-psycholoog en een… Lees verder