Wanneer mensen het over liefde hebben, wordt er vaak gesproken van een bepaalde ''vonk'' of ''chemie''. Maar hoe weet je of je verliefd bent? Liefde is als een ijsberg, waarvan we alleen het bovenste puntje kunnen zien. Wat zit er onder het puntje van die ijsberg? En wat gebeurt er allemaal in je brein wanneer je verliefd wordt?
Het begint met een blik
Onze ogen gaan voortdurend heen en weer om de omgeving te verkennen en te onderzoeken wat onze aandacht trekt. Het netvlies richt zich op details die belangrijk zijn, zonder dat we ons hiervan bewust zijn. Wanneer iemands blik in een flits naar je toegaat en even later nog een keer, dan weten de hersenen dat de aandacht van de ander op jou is gericht. Waarschijnlijk is de blik van die ander gericht op jouw ogen, om te zien waar jouw aandacht ligt. Dit maakt de kans groot dat blikken van twee mensen elkaar ontmoeten.
Binnen in het brein zitten hersencellen die dit oogcontact opmerken. Dit is een soort ''oogrichting detector'' en bevindt zich aan de zijkant van het hoofd. Wanneer de aandacht van een ander op jou is gericht, gaat er een ''oogcontact alarm'' af. Je eigen aandacht wordt gefixeerd op de ogen van de ander en voor een moment ben je blind voor alles wat er in de omgeving gebeurt. Je kunt hierdoor het gevoel krijgen dat je als het ware in de ogen van de ander wordt gezogen.
Vervolgens kun je een emotionele reactie krijgen: je gaat zweten en de haartjes op je lichaam gaan rechtop staan. Een halve seconde lijkt opeens eeuwen te duren. Je hersenen beginnen te werken en je stelt jezelf allerlei vragen. Is dit een engerd? Zou dit een geschikte partner kunnen zijn? Verderop in de hersenen bevindt zich een galerij met gezichten van mensen die je kent. Wanneer dit een nieuw gezicht is, dan wordt het beeld hier opgeslagen. En jouw gezicht wordt opgeslagen in de galerij van de ander. De kans is groot dat jullie elkaar volgende week of volgende maand nog zullen herkennen.
Wat gebeurt er bij verliefdheid?
Wanneer je echt verliefd wordt op iemand, dan gebeurt er nog meer in je hersenen. Er worden emotionele herinneringen gevormd en opgeslagen. Hersengebieden die een rol spelen bij negatieve emoties worden als het ware op non-actief gezet. Dit is de reactie van het brein wanneer liefde blind maakt.
Verder wordt er een deel van de hersenen geactiveerd dat betrokken is bij het krijgen van een beloning wanneer je verliefd wordt. Er wordt meer dopamine aangemaakt, waardoor het belonende gevoel wordt getriggerd. Dit gevoel van beloning speelt ook een grote rol bij de instandhouding van verslavingen. Dit verklaart waarom mensen liefde ook wel eens een ''drug'' noemen.
Wanneer je voor een langere periode samen bent met je partner, wordt er oxytocine aangemaakt. Dit wordt ook wel het ''knuffelhormoon'' genoemd. Dit hormoon bevordert gevoelens van rust, kalmte en veiligheid.
Er zijn verschillende hersengebieden die verschillende rollen spelen bij verliefdheid:
- Amygdala: vormen en opslaan van emotionele herinneringen
- Ventrale striatum: speelt een rol bij het beloningssysteem
- Hypothalamus: afgifte van hormonen bij verliefdheid
- Mediale insula: is gevoelig voor subtiele aanrakingen
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.