De gevolgen van een nacht slecht slapen zijn voor de meeste mensen wel bekend. Vaak heb je moeite met concentreren en ben je meer prikkelbaar. Wat veel mensen onderschatten, is hoe diepgaand slaap onze cognitieve functies beïnvloedt. Lees er meer over in deze blog! 

Het effect van slaap op je mentale welzijn 

Een goede slaapkwaliteit heeft een positieve invloed op zowel je lichamelijke welzijn als op je mentale welzijn. Het speelt zo ook een cruciale rol bij het verbeteren van je cognitieve functies. Onder cognitieve functies verstaan we geheugen, concentratievermogen, probleemoplossend vermogen, executieve functies aandacht en waarneming. Als je een goede nachtrust hebt, wordt nieuwe informatie tijdens de nacht beter in je langetermijngeheugen opgeslagen. Dit heeft vervolgens een positief effect op je vermogen om overdag informatie beter te kunnen leren en informatie sneller op te roepen. Betere slaapt helpt daarnaast ook bij het oplossen van complexe problemen. 

Tegelijkertijd hebben mensen die weinig slapen vaker moeite met focussen en maken meer fouten. Dit kan als gevolg hebben dat je continu achter de feiten aanloopt en verminderde prestaties op school of werk laat zien. 

Hoe verbeter je je slaap voor betere cognitieve prestaties? 

Een oplossing voor het verbeteren van je slaap hoeft niet ingewikkeld te zijn. Toch kan het wel een groot positief effect hebben. Hier zijn enkele bewezen strategieën om je slaapkwaliteit te verbeteren:  

1. Creëer een vast slaapschema 

Ga elke dag op hetzelfde tijdstip naar bed en sta op dezelfde tijd op, ook in het weekend. Dit stabiliseert je interne klok.  

2. Beperk schermtijd voor het slapen 

Blauw licht van telefoons en laptops remt de aanmaak van melatonine. Stop minstens een uur voor het slapen met schermgebruik.  

3. Optimaliseer je slaapomgeving 

Zorg voor een donkere, koele en stille slaapkamer. Een goed matras, verduisterende gordijnen en eventueel een white noise-machine kunnen een groot verschil maken.  

4. Let op cafeïne en alcoholgebruik 

Cafeïne kan tot 6 uur na inname je slaap verstoren. Alcohol lijkt je te helpen inslapen, maar verstoort je diepe slaap later in de nacht.  

5. Beweeg regelmatig 

Fysieke activiteit verbetert de slaapkwaliteit, maar intensieve training vlak voor bedtijd kan je juist wakker houden. 

Slaaptekort is een oorzaak van veel mentale gezondheidsproblemen, zo ook angst en depressie. Anderzijds kunnen deze gezondheidsproblemen slaaptekort in de hand werken. Voldoende slaap kan deze cyclus doorbreken en de mentale gezondheid verbeteren.  

Kamp jij met slaapproblemen of met mentale gezondheidsproblemen, en wil je hier met een psycholoog over in gesprek? Psycholoog.nl kan je hierbij helpen. Neem contact met ons op of plan een gratis adviesgespek in.

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht  

 

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Slaapproblemen: Meer dan alleen een symptoom

(7-5-2025)

Slaapproblemen kunnen een belangrijke voorspeller en versterker zijn van mentale problemen. Lees verder

Slaapproblemen bij jongeren: een groeiend probleem

(27-3-2025)

Waarom kunnen jongeren meer problemen met slaap ervaren in de puberteit? Lees verder

Psychische klachten en leefstijl: kleine veranderingen, groot effect

(19-3-2025)

Wist je dat een gezonde leefstijl een belangrijke rol speelt in het herstel en welzijn van mensen met psychische klachten? Lees verder

Chronische vermoeidheid (ME/CVS): een onzichtbare strijd

(12-3-2025)

Omdat de ziekte onzichtbaar is, stuiten patiënten vaak op onbegrip uit hun omgeving. "Je ziet er helemaal niet ziek uit," is een veelgehoorde opmerking. Lees verder