Wanneer slachtoffers hun verhaal vertellen krijgen zij vaak een reactie die hen het gevoel geeft dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor wat hen overkomen is. Dit noemen we victim blaming en heeft grote negatieve gevolgen voor het slachtoffer.
Wat is victim blaming?
De vertaling van victim blaming is het slachtoffer de schuld geven. We bedoelen hiermee dat door mensen in de omgeving de schuld of verantwoordelijkheid wordt neergelegd bij het slachtoffer, terwijl deze natuurlijk bij de dader ligt. Vaak wordt victim blaming geassocieerd met seksueel geweld, maar ook slachtoffers van andere nare gebeurtenissen krijgen hier mee te maken.
Mensen die aan victim blaming doen zeggen meestal niet letterlijk "Het is jouw eigen schuld”, maar zeggen of vragen dingen die dit suggereren. Dit gebeurt vaak niet met de bedoeling om slachotffers schuldig te laten voelen, maar om een logische oorzaak te vinden van de gebeurtenis. Toch kan zo'n opmerking grote gevolgen hebben voor het slachtoffer.
Wat zijn gevolgen van victim blaming?
Victim blaming zorgt ervoor dat het slachtoffer zichzelf als verantwoordelijk kan gaan zien. Ze kunnen zo het idee krijgen dat zij het hadden kunnen voorkomen of zelfs dat het hun eigen schuld is. Dit schuldgevoel kan overgaan in schaamte, wat er vaak voor zorgt dat iemand geen hulp zoekt of hun verhaal niet vertelt. Bovendien zorgt dit ervoor dat zij een groter risico lopen om nog eens hetzelfde mee te maken. Deze factoren vergroten daarbij nog eens het risico op het ontwikkelen van een Posttraumatische Stressstoornis (PTSS).
Wat moet er veranderen?
Elke vorm van victim blaming is ongepast. Wat het slachtoffer deed, aanhad of zei is nooit een reden om aangerand, aangevallen of verkracht te worden. Maar hoe zorgen we ervoor dat dit niet meer gebeurt? Deze tips kunnen je helpen om op een goede manier te reageren richting een slachtoffer:
- Luisteren. Luister naar de ander zijn verhaal, en laat merken dat je luistert. Doe dit zonder een oordeel te vormen.
- Bespreekbaar maken. Maak ruimte om het bespreekbaar te maken. Je doet dit door te laten merken dat je er voor de ander bent. Vraag hierbij nooit naar waarom iemand iets gedaan heeft.
- Erkennen. Laat aan de ander merken dat je zijn of haar gevoelens erkent en dat deze er mogen zijn. Vraag wat je kunt doen om de ander te helpen en laat weten dat je hem of haar gelooft.
- Focussen op het slachtoffer. Misschien heb je de neiging om je woede en frustraties richting de dader te uiten. Alhoewel dit heel begrijpelijk is, help je het slachtoffer hier niet mee. Richt je dus op het slachtoffer en wat je voor diegene kunt betekenen.
Heb jij zelf iets naars meegemaakt en heb je hulp nodig of wil je dit melden? Bekijk dan deze slachtofferwijzer. Heb je andere klachten of vragen? Plan dan een adviesgesprek of neem direct contact met ons op en bespreek de mogelijkheden met ons aanmeldteam.
Bronnen
Slachtofferhulp Nederland
