Als je op zoek bent naar psychologische hulp, kom je al snel termen tegen als cognitieve gedragstherapie en schematherapie. Beide zijn behandelmethoden, maar verschillen in aanpak, diepgang en doelgroep. Wat zijn precies de verschillen?
Wat is cognitieve gedragstherapie (CGT)?
GCT is een relatief kortdurende, doelgerichte therapievorm die zich richt op het veranderen van disfunctionele gedachten en gedragingen. De kern van CGT is dat je gedachten invloed kunnen hebben op je gevoelens en gedrag. Als je leert je gedachten kritisch te onderzoeken en bij te sturen, kun je anders omgaan met je klachten.
Een voorbeeld: als je vaak denkt ‘ik ben niet goed genoeg’, kun je last krijgen van somberheid of faalangst. CGT helpt je om deze gedachten te herkennen, te onderzoeken en te vervangen door een alternatief.
GCT is effectief bij onder andere depressie, angststoornissen, paniekklachten, dwangstoornissen en verslaving.
Wat is schematherapie?
Schematherapie gaat dieper dan CGT. Het richt zich niet alleen op actuele gedachten en gedag, maar ook op diepere schema's: hardnekkige, negatieve overtuigingen over jezelf, anderen of de wereld. Deze overtuigingen zijn vaak ontstaan in de kindertijd en kunnen ervoor zorgen dat je later in je leven telkens in dezelfde patronen terechtkomt.
Bijvoorbeeld: ene schema als ‘ik ben niet de moeite waard’ kan zich uiten in perfectionisme, pleasen of juist vermijding. Schematherapie onderzoekt hoe zulke patronen kunnen ontstaan, hoe ze zich herhalen in het dagelijks leven en hoe je ze kunt doorbreken.
Een belangrijk aspect van schematherapie is het werken met emoties en de therapeutische relatie. Er wordt gebruikgemaakt van technieken zoals imaginatie (werken met herinneringen) en stoelentechnieken (het in gesprek gaan met verschillende delen van jezelf).
Schematherapie wordt vaak ingezet bij hardnekkige of terugkerende klachten, zoals persoonlijkheidsstoornissen of chronische depressie.
Wanneer kies je voor welke therapie?
Wanneer je een duidelijk probleem hebt wat zich vooral in het nu afspeelt en waar je doelgericht mee aan de slag wil, dan is CGT vaak de juiste keuze. Op het moment dat je al vaker therapie hebt gehad, of merkt dat patronen telkens terugkeren, dan kan schematherapie meer geschikt zijn.
Beide vormen kunnen ontzettend waardevol zijn. De juiste keuze hangt af van je klachten, je hulpvraag en je persoonlijke voorkeur. Dit is iets wat je kunt verkennen in een adviesgesprek, of in een intakegesprek met de psycholoog. Wacht dan niet langer. Een eerste gesprek kan al veel helderheid en opluchting geven. Plan vandaag nog je gratis adviesgesprek in, of bekijk hier wat Psycholoog.nl voor jou kan betekenen.
