Een persoonlijkheidsstoornis bestaat uit patronen die in de kindertijd zijn ontstaan. De invulling van deze patronen kan erg verschillen. Lees in deze blog meer over welke persoonlijkheidsstoornissen er zijn en onder welke clusters ze behoren.  

Wat is een persoonlijkheidsstoornis?  

Een persoonlijkheidsstoornis wordt gekenmerkt door hardnekkige en ongezonde patronen van denken, voelen en gedragingen. Er is sprake van ingesleten patronen die niet op korte termijn kunnen veranderen. Deze patronen vormen zich vaak in de kindertijd, en hebben invloed op jouw kijk op de wereld in de toekomst. Dit kan leiden tot verstoorde emoties en problematisch gedrag. Disfunctionele patronen kunnen op verschillende vlakken van je leven tot uiting komen. Denk bijvoorbeeld aan de werkvloer, in relaties of in het sociale leven.  

Persoonlijkheidsclusters 

Er bestaan een aantal verschillende persoonlijkheidsstoornissen. Deze worden doorgaan ingedeeld in drie clusters.  

Cluster A 

Mensen met een persoonlijkheidsstoornis passend bij cluster A kunnen zich soms vreemd gedragen. Ze hebben weinig tot geen contact met anderen en leven geïsoleerd. Ze kunnen zich wantrouwig opstellen tegenover anderen en hebben een beperkte expressie van emoties. Voorbeelden van persoonlijkheidsstoornissen passend bij dit cluster zijn de paranoïde persoonlijkheidsstoornis, de schizoïde persoonlijkheidsstoornis en de schizotypische persoonlijkheidsstoornis.  

Cluster B 

Mensen met een persoonlijkheidsstoornis passend bij cluster B kunnen soms grillig reageren, zijn impulsief en vinden het moeilijk om met hun emoties om te gaan. Soms kan dit zelfs zo ver gaan als crimineel gedrag. Ook staan een instabiliteit in relaties en zelfbeeld centraal. Ook een patroon van het hunkeren naar bewondering en een gebrek aan empathie zijn passend bij dit cluster. Voorbeelden van persoonlijkheidsstoornissen die hieronder vallen zijn: antisociale persoonlijkheidsstoornis, borderline persoonlijkheidsstoornis, histrionische persoonlijkheidsstoornis of een narcistische persoonlijkheidsstoornis.  

Cluster C 

Mensen met een persoonlijkheidsstoornis passend bij cluster C zijn over het algemeen erg angstig. Ze hebben overgevoeligheid voor negatieve evaluatie, en dit kan leiden tot sociale vermijding. Ook staat de behoefte om verzorgd te worden centraal, wat kan leiden tot onderdanig en vastklampend gedrag. Daarnaast ervaren deze mensen vaak extreme verlegenheid en gevoelens van tekortschieten. Dit leidt tot sociale vermijding. Voorbeelden van persoonlijkheidsstoornissen die hieronder vallen zijn: vermijdende persoonlijkheidsstoornis en afhankelijke persoonlijkheidsstoornis.  

De oorzaken van persoonlijkheidsstoornissen zijn complex en omvatten genetische, biologische en omgevingsfactoren. Om vast te stellen of jij of iemand anders een van de bovengenoemde stoornissen heeft, is uitgebreid diagnostisch onderzoek nodig. Het is bij Psycholoog.nl niet mogelijk om een diagnose voor een persoonlijkheidsstoornis te krijgen. Wel kunnen we behandeling bieden door middel van bijvoorbeeld schematherapie of cognitieve gedragstherapie voor bepaalde klachten die je in het dagelijks leven ervaart. Bij Psycholoog.nl helpen we je hier graag bij. Bekijk hier wat Psycholoog.nl voor jou kan betekenen. Heb je vragen? Neem direct contact op met ons aanmeldteam of plan vrijblijvend een gratis adviesgesprek in. 

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht

 

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Te veel moeten van jezelf: wat kun je hieraan doen?

(30-10-2025)

We moeten vaak van alles van onszelf, maar worden hier niet per se gelukkiger van. Lees hier meer over wat je hieraan kan doen. Lees verder

Waarom sociale interacties onbedoeld depressie kunnen versterken

(28-10-2025)

Hoe sociale patronen depressie onbedoeld kunnen versterken Lees verder

Hoe attributietheorie helpt begrijpen waarom depressie zich in stand houdt

(27-10-2025)

Hoe herattributietraining helpt depressieve denkpatronen te doorbreken. Lees verder

Hoe kleine dagelijkse rituelen een gevoel van controle en welzijn vergroten

(20-10-2025)

Hoe kleine rituelen rust en controle brengen in het dagelijks leven. Lees verder