De adolescentie is een cruciale periode om erachter te komen wie je bent en wat je wilt in het leven. Het kan al lastig zijn om te voldoen aan je eigen verwachtingen, laat staan dat hier ook nog sociale druk bij meespeelt. Vanuit de maatschappij wordt er druk gelegd op jongeren in de vorm van prestatiedruk, hoge verwachtingen en nadruk leggen op de eigen verantwoordelijkheid en zelfstandigheid.
Maatschappelijke druk
62,5% van de mentale klachten onder volwassenen ontstaat al voor het vijfentwintigste levensjaar. Dat is een behoorlijk hoog percentage, en dit baart zorgen. Sinds een aantal jaren wordt er al gewaarschuwd voor de druk die de maatschappij legt op deze leeftijdsgroep. De prevalentie van psychische stoornissen onder adolescenten stijgt door deze invloed. Maar hoe geeft deze maatschappelijke druk zich vorm?
- Maatschappelijke normen. Jongvolwassenen willen graag aan deze normen voldoen, ook al kan het soms onrealistisch zijn om op (relatief) jonge leeftijd overal perfect aan te voldoen.
- Externe verwachtingen. Externe verwachtingen leiden ertoe dat adolescenten een druk voelen om zo succesvol mogelijk en tegelijkertijd sociaal mogelijk te zijn. En dat allemaal als zelfstandig persoon, zonder hulp van ouders of anderen. Dit zijn hoge verwachtingen die gevormd worden door familie, vrienden of bijvoorbeeld onderwijsinstanties.
- Keuzes maken. De tijd van de adolescentie draait ook om het maken van keuzes. Wat voor werk wil je gaan doen? Welk standpunt wil je innemen over een bepaalde kwestie? Vanuit de maatschappij kan dit gepaard gaan met een druk over 'hoe het hoort' en hoe anderen het doen.
- Sociale druk. Mede door het steeds verder ontwikkelende internet staan jongeren constant in contact met elkaar. Op LinkedIn zijn alle prestaties te zien en op Instagram alle mooie plaatjes. Dit geeft een onrealistisch beeld af waarbij jongvolwassenen het gevoel hebben dat ze hier ook aan moeten voldoen. Context ontbreekt waardoor er niet te zien is wat er achter de schermen allemaal aan de hand is.
Menigeen wil graag voldoen aan deze maatschappelijke normen, externe verwachtingen en sociale druk. En dat alles om erbij te horen en vooral niet het gevoel te hebben dat je het niet aankan. Maar deze druk kan zodanig oplopen dat er mentale problematiek ontstaat.
Mentale problemen
Door de veeleisende samenleving kampen veel jongeren met problemen of dagen er problemen op latere leeftijd op. Deze klachten zijn onder andere stressklachten, een negatief zelfbeeld, burn-outklachten en slaapproblemen. De stressklachten waren voorheen voornamelijk school- of werk gerelateerd, maar uit recente cijfers blijkt dat deze ook steeds vaker afkomstig zijn van maatschappelijke ontwikkelingen (zoals inflatie of de woningmarkt). Een negatief zelfbeeld is juist afkomstig van hoe jongeren denken dat anderen over hun denken, dit zorgt voor veel onzekerheid. Burn-outklachten ontstaan zodra alle taken te hoog oplopen waardoor iemand hierin verdrinkt. Slaapproblemen zijn vaak het gevolg van stress en spanning gedurende de dag. Jongeren piekeren dan door in bed waardoor ze niet aan voldoende uren slaap komen.
Jongeren die eenzaam zijn lopen over het algemeen eerder met psychische klachten rond. Eenzaamheid houdt verband met depressieve gevoelens en zelfs zelfdodingsgedachten. In enkele gevallen leiden deze gedachten ook tot daadwerkelijke daden, met vreselijke gevolgen.
Psycholoog
Door de oplopende cijfers van mentale problemen onder adolescenten gaan ook steeds meer jongeren in gesprek met een psycholoog. Deze kan hen helpen bij acceptatie, het stellen van grenzen, het vinden van ontspanning en geeft ze handvaten om hun veerkracht en weerbaarheid te verhogen. Op die manier ontstaat er een gezondere balans tussen kunnen, willen en moeten.
Heb jij last van mentale problematiek als gevolg van sociale of maatschappelijke druk? Bij Psycholoog.nl denken we graag met je mee en zoeken we voor jou de best passende optie. Plan een adviesgesprek in met ons aanmeldteam of neem direct contact op om de mogelijkheden te bespreken. Wij bieden online therapie via een videobelverbinding met onze psychologen. Zo kan je vanuit het comfort van je eigen ruimte de sessies volgen.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
Bronnen:
De mentale druk op jongeren lijkt toe te nemen | Volksgezondheid Toekomst Verkenning (vtv2018.nl)
Welzijn jeugd - Trimbos-instituut
Kennisdossier mentale gezondheid jeugd - GZ-psychologie (gzpsychologie.nl)
