Misschien heb je jezelf wel eens afgevraagd waarom je steeds hetzelfde reageert op bepaalde situaties. Ook al neem je jezelf voor om het deze keer anders te doen, het lukt toch maar niet. Als deze reactie je geen positieve gevolgen brengt, of misschien wel een negatieve invloed op je leven heeft, dan spreken we ook wel van oude of slechte patronen. Hoe kom je daarvan af?
Wat is een patroon?
Patronen omvatten over het algemeen herhaalde handelingen, een taak of gedrag dat vaak wordt uitgevoerd, vaak zonder er veel over na te denken. Veel dagelijks gedrag is redelijk automatisch, een activiteit die zo vaak wordt gedaan dat het comfortabel aanvoelt en geen schade aanricht. Of het is een gedraging die we niet graag willen veranderen omdat er een beloning aan vastzit. Toxische gedragspatronen zijn ook vaak automatisch, lijken vaak niet schadelijk, en de kans is groter dat ze doorgaan vanwege de bijbehorende beloning.
Sommige patronen hebben in het verleden voor problemen gezorgd, of dragen momenteel bij aan problemen thuis, op het werk of elders, maar het kan moeilijk zijn om ze te herkennen en te veranderen. Het is belangrijk om deze gedragspatronen te kunnen herkennen voordat we kunnen nadenken over manieren om ze te stoppen en te veranderen.
Hoe herken ik een patroon?
Hoe weet je of een persoonlijke handeling deel uitmaakt van een algemeen gedragspatroon? Vaak helpt het om een stap terug te doen en het gedrag door de ogen van anderen zien. Als er maanden of jaren zijn verstreken sinds dat laatste gedragsincident, is het gemakkelijker om te zien waar en hoe dergelijk gedrag in een slecht patroon terechtkwam.
Hoewel het oefenen van afstand nemen moeilijk is, zijn er gemakkelijkere manieren om patronen te kunnen onderscheiden.
Is het een gewoonte of een patroon? Een paar voorbeelden kunnen nuttig zijn. Als je elke dag iets automatisch doet, is dat waarschijnlijk een gewoonte. Dit kan het drinken van een kop hete koffie zijn bij het wakker worden, of een latte drinken tijdens de lunch of pauze.
Gewoonten uit het verleden zijn natuurlijk dingen waar je je heel goed van bewust bent, zoals bij een drugs- en alcoholverslaving die overging in middelenmisbruik en mogelijk verslaving of alcoholgebruiksstoornis. Het was geen eenmalige actie. Het was er de hele tijd en de gewoonte nam je leven over, tot het punt waarop je voelde dat je niet meer zonder kon.
Als iemand bijvoorbeeld van een door alcohol of drugs veroorzaakte high komt, vereist zijn gebruiksgewoonte een bepaald gedragspatroon wanneer hij op zoek moet naar zijn favoriete drug om opnieuw te gebruiken. Het patroon werd toen ingesleten. De persoon deed het omdat het moest, omdat er geen andere manier was om zijn onophoudelijke behoefte en verlangen om te gebruiken te bevredigen.
Kortom, een patroon is gedrag waar we keer op keer naar terugkeren, dat we doen zonder er noodzakelijkerwijs over na te denken. Als het gaat om het herkennen van patronen, is het belangrijk om erachter te komen hoe je patronen kunt elimineren die negatieve gevolgen hebben en patronen kunt toepassen die gunstig zijn voor het welzijn.
Hoe doorbreek ik een patroon?
Overweeg een lijst te maken van huidig gedrag dat een patroon vormt. Het helpt om aantekeningen te maken die je later nog eens terug kan lezen.
Maak twee aparte bladen, elk één voor goede en slechte gedragspatronen. Of maak een lijst van de gedragingen en kijk of ze in patronen vallen. Wijs ze vervolgens een positieve of negatieve waarde toe.
Wat deze waarde betekent, is niet of je het gedrag wel of niet leuk vindt. Je vond het leuk om high te worden, toch? Dat betekende niet dat het een positief gedragspatroon was. Nee, hier verwijst de positieve of negatieve waarde naar of het je leven verbetert of afleidt.
Een voorbeeld van een patroon van giftig gedrag is te veel aannemen op het werk. Hoewel er zeker niets mis mee is om voor je gezin en je verantwoordelijkheden te willen zorgen, als je merkt dat je constant nieuwe opdrachten op je neemt, om meer verantwoordelijkheid op het werk vraagt en andere aspecten van je leven verwaarloost, is dit een rode vlag die op problemen zou moeten wijzen.
Heb jij moeite met het loslaten van oude slechte patronen en wil je hier hulp voor ontvangen? Plan een gratis adviesgesprek of neem direct contact met ons op en ons aanmeldteam bespreekt met jou de mogelijkheden.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht