Voor mensen met autisme kunnen dagelijkse prikkels, sociale situaties en veranderingen behoorlijk intens zijn. Veel mensen lopen hierdoor tegen beperkingen aan in werk of relaties. De uitdaging is dan niet alleen het omgaan met de symptomen van autisme, maar ook het vinden van acceptatie voor wie je bent en wat je nodig hebt. Acceptance and Commitment Therapy (ACT) kan hierbij een waardevolle rol spelen.
Wat is ACT?
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vorm van gedragstherapie. In plaats van te focussen op het verminderen van klachten of symptomen, richt ACT zich op het vergroten van psychologische flexibiliteit: het vermogen om mee te bewegen met wat het leven brengt, zonder verstrikt te raken in moeilijke gedachten of gevoelens. Je leert om ruimte te maken voor lastige emoties, je niet te laten leiden door beperkende gedachten, en juist te focussen op wat écht belangrijk voor je is.
Lees hier de blog die onze psycholoog Eline heeft geschreven over ACT.
Autisme en voorspelbaarheid
Mensen met autisme hebben vaak baat bij duidelijkheid, structuur en voorspelbaarheid. Maar het leven is nu eenmaal niet altijd voorspelbaar. Als dingen anders lopen dan verwacht, kan dit leiden tot stress, frustratie of overprikkeling. ACT leert mensen om op een andere manier met lastige gevoelens om te gaan: niet door ze weg te stoppen, maar door ze te erkennen én toch te blijven doen wat voor hén belangrijk is.
ACT in de praktijk bij autisme
ACT lijkt effectief te zijn voor mensen met autisme, vooral op het gebied van zelfacceptatie en omgaan met beperkingen. Uit ervaringen van therapeuten en cliënten blijkt dat ACT helpt om minder streng te zijn voor jezelf, meer zelfcompassie te ontwikkelen en beter om te gaan met het feit dat sommige dingen (zoals sociale situaties of drukke prikkels) nu eenmaal moeilijk blijven.
Therapeuten merken dat mensen met autisme door ACT beter leren omgaan met het spanningsveld tussen 'hoe het hoort' en 'wat werkt voor mij'. Ze gaan zichzelf minder vergelijken met anderen en richten zich meer op hun eigen waarden en mogelijkheden. Het resultaat: meer rust, minder vermijding, en meer ruimte om het leven op een eigen manier vorm te geven.
Wat levert het op?
Cliënten met autisme die ACT volgen, geven vaak aan dat ze:
- Minder piekeren over wat anderen van hen vinden.
- Meer mildheid ontwikkelen voor hun eigen grenzen.
- Beter keuzes kunnen maken die passen bij hun waarden.
- Zich minder laten leiden door angst of frustratie.
Wil je meer weten over ACT of zoek je hulp bij acceptatie en omgaan met autisme? Een psycholoog kan je helpen om de beperkingen die je ervaart te accepteren. Plan vrijblijvend een adviesgesprek in of neem direct contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken. Tijdens dit adviesgesprek bespreken we jouw klachten, onze werkwijze, en maken wij de afweging of wij jou de juiste hulp kunnen bieden.
Bronnen:
ACT kan voor acceptatie beperkingen autisme zorgen - GZ-psychologie
Spain, D. e.a. (2015). Cognitive behaviour therapy for adults with autism spectrum disorders and psychiatric co-morbidity: A review. Research in Autism Spectrum Disorders, 9, 151-162.
Pahnke, J. e.a. (2019). Acceptance and commitment therapy for autistic adults: an open pilot study in a psychiatric outpatient context. Journal of Contextual Behavioral Science, 13, 34-41.
