Hoe we met stressvolle situaties omgaan, verschilt per persoon en per situatie. Toch zijn er bepaalde manieren waarop we negatieve situaties of emoties aangaan, of juist niet. Dit noemen we copingstrategieën. Deze kun je als kind al aanleren. Lees er meer over in deze blog!
Wat zijn copingstrategieën?
Copingstrategieën zijn manieren waarop iemand omgaat met een stressvolle situatie. Een copingstrategie kan gebruikt worden om negatieve emoties en stress te verminderen. Ze kunnen helpen om de mentale gezondheid te verbeteren, mits het positieve copingstrategieën zijn. Negatieve copingstrategieën geven op korte termijn wellicht verlichting, maar verbeteren de mentale gezondheid niet op lange termijn. Welke coping je gebruikt, is daarnaast situatie-afhankelijk.
Een voorbeeld van een negatieve copingstrategie is het zoeken van een toevlucht in drugs of alcohol. Je probeert de negatieve gevoelens die je voelt te vermijden door destructief gedrag te vertonen. Hierdoor voel je tijdelijk de negatieve gevoelens niet.
Er bestaan ook positieve copingstrategieën. Wanneer je deze toepast, pak je het probleem actief aan. Je vraagt bijvoorbeeld hulp aan iemand of accepteert dat negatieve emoties bij het leven horen.
Welke strategieën kun je als kind aanleren?
Als kind maak je wel eens een angstige of stressvolle situatie mee. Enkele voorbeelden zijn het verlies van een geliefd persoon, het veranderen van een gezinssamenstelling, het veranderen van een leefsituatie of gezinsproblemen. Een kind kan op verschillende manieren met een stressvolle of angstige situatie om gaan. Hieronder worden enkele voorbeelden genoemd:
- Afleiding zoeken: als kind kun je afleiding zoeken in activiteiten die je plezier geven om niet bezig te zijn met negatieve emoties.
- Fantasie en verbeelding: een kind kan zich terugtrekken in zijn of haar hoofd, om daar een veilige plek te creëren voor zichzelf door middel van de verbeelding en fantasie.
- Vermijden: als kind kan je aanleren om bepaalde situaties te vermijden, omdat het angst of stress kan oproepen. Soms is dit nuttige coping, als de angst gegrond is. Wanneer de angst ongezond is, kan dit negatieve effecten hebben.
- Overcompenseren: als reactie op negatieve feedback kan een kind juist gaan overcompenseren. Dit kan een kind doen door bijvoorbeeld nog beter zijn best te doen op school of door extra te helpen in het huishouden. Het kind voelt zich niet gewaardeerd, maar wil dit wel graag.
Dit zijn enkele voorbeelden van copingstrategieën die een kind kan gebruiken. Er zijn er nog meer. Het verschilt ook per situatie welke strategie een kind kan inzetten. De strategie kan afhangen van de aard van de stressor, maar ook de omgeving van het kind en de manier waarop het kind de stressvolle situatie ervaart.
Hoe kun je je copingstrategieën verbeteren?
De copingstrategieën die we in onze kindertijd ontwikkelen, gebruiken we soms ook in ons volwassen leven. Waar je bijvoorbeeld in je kindertijd afleiding zocht door te spelen met speelgoed, kun je in je volwassen leven afleiding zoeken in werk of in verdovende middelen.
Gelukkig is het mogelijk om in je latere leven disfunctionele copingstrategieën om te buigen naar meer effectieve strategieën. De eerste stap hierbij is altijd bewustwording. Door meer inzicht te creëren in hoe je met stressvolle situaties omgaat, weet je welke strategieën je kunt veranderen. Daarnaast kan therapie een goed hulpmiddel zijn. Cognitieve gedragstherapie en schematherapie kunnen je helpen om meer inzicht te krijgen in disfunctionele patronen en hiervoor meer helpende strategieën te ontwikkelen.
Merk jij dat je in je levensloop disfunctionele patronen en strategieën hebt aangeleerd en wil je hier graag van af? Psycholoog.nl kan je hierbij helpen. Lees hier wat Psycholoog.nl voor jou kan betekenen. Neem vrijblijvend contact op met ons aanmeldteam of plan een gratis adviesgesprek in.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
