Een goede ouder-kind relatie is nodig voor een goede ontwikkeling van een kind. Wanneer er een ongezonde symbiotische ouder-kind relatie ontstaat, kan dit de ontwikkeling van het kind in de weg staan en zorgen voor negatieve effecten. Een manier om deze negatieve effecten te verhelpen is schematherapie.
Wanneer heb je een ongezonde symbiotische ouder-kind relatie?
In een symbiotische relatie zijn de partijen in de relatie afhankelijk van elkaar om te overleven. Dit kunnen dieren met bepaalde planten zijn, maar ook menselijke relaties kunnen symbiotisch zijn. In de natuur kan een symbiotische relatie erg nuttig zijn om overlevingskansen te vergroten, maar voor menselijke relaties geldt dit niet altijd.
Er is sprake van een ongezonde symbiotische ouder-kind relatie wanneer er sprake is van een sterke wederkerige afhankelijkheid en betrokkenheid van de ouder en het kind. Het kind wordt door het gedrag van de ouder geleerd dat de ontwikkeling van het kind minder belangrijk is dan de behoeftes van de ouder. Het kind gaat zich hier vervolgens naar gedragen en kan zich niet optimaal ontwikkelen.
Een voorbeeld van een probleem dat deze ongezonde relatie met zich mee kan brengen: het kind ontwikkeld geen werkend geweten, omdat de ouder het kind geen verantwoordelijkheden geeft en het kind niet laat nadenken over zijn of haar gedrag.
Welk effect heeft dit op het kind?
Een kind is in de jongere jaren logischerwijs meer afhankelijk van de ouder dan later. Het kind moet op de ouder kunnen reken om het eten te geven en te verzorgen. Wanneer het kind ouder wordt, zal het kind minder afhankelijk moeten worden van zijn of haar ouder. Als dit niet het geval is, ontstaat er een ongezonde symbiotische relatie. Dit kan een negatief effect hebben op het kind. Enkele voorbeelden zijn:
- Het kind wordt tekortgedaan in zijn of haar biologische behoeftes. Hiermee wordt bedoeld dat het kind slaapt of gevoed wordt wanneer dit de ouder uitkomt, niet wanneer het kind hier behoefte aan heeft.
- Het kind komt niet toe aan sociale interacties. Hij of zij mag bijvoorbeeld niet spelen met vriendjes of vriendinnetjes.
- Het kind kan zijn of haar ontwikkelingsmogelijkheden niet ontwikkelen buiten het gezin. Het kind denkt bijvoorbeeld dat het niet op school mag zijn of niet mag sporten.
Deze problematiek kan van continue aard zijn, maar het kan ook in fases plaatsvinden. Wanneer het kind de leeftijd bereikt om naar school te gaan kan het bijvoorbeeld angstig worden. Tijdens de adolescentiefase kunnen er veel conflicten ontstaan, omdat dit de levensfase is waarin het kind een eigen identiteit wil ontwikkelen.
Schematherapie
Een manier om de klachten die ontstaan vanuit een ongezonde symbiotische ouder-kind relatie te verhelpen is schematherapie. Deze vorm van therapie wordt de invloed van de ervaringen vanuit je jeugd op je denken en doen onderzocht. Dit wordt gedaan door patronen die je hebt inzichtelijk te maken en te veranderen. Door schematherapie leer je wat je behoeftes zijn en hoe je hier beter op kan inspelen. Schematherapie bestaat uit een aantal schema's en modi die inzicht geven in welke patronen jij hebt.
Een van de schema's in schematherapie is verzwakte autonomie en verzwakte prestatie. Een onderdeel van dit schema is verstrengeling/kluwen. Mensen met dit schema voelen zich zeer verbonden met een van de ouders. Er is hierdoor weinig ruimte om jezelf te ontwikkelen en je weet niet zo goed wie je zelf bent.
Een ongezonde symbiotische ouder-kind relatie kan later in je leven zorgen voor problemen in het vinden van je eigen identiteit en het nemen van beslissingen. Bij Psycholoog.nl kunnen we je hierbij helpen. Onze psychologen zijn gespecialiseerd in het geven van schematherapie. Heb jij behoefte aan een gesprek met een psycholoog? Plan een gratis adviesgesprek of neem direct contact op. Klik hier om meer te lezen over onze werkwijze.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
