We kennen allemaal momenten van verwondering: stilstaan bij een prachtige zonsondergang, geraakt worden door indrukwekkende muziek of je klein voelen onder een sterrenhemel. Psychologen noemen dit gevoel ‘awe’, een emotie die optreedt wanneer we iets groots of overweldigends ervaren dat ons eigen perspectief te boven gaat. Steeds meer onderzoek laat zien dat awe niet alleen mooi of inspirerend is, maar ook een krachtig middel tegen stress.
Wat is 'awe' precies?
Awe is een mix van bewondering, ontzag en soms zelfs een beetje angst. Het ontstaat vaak in situaties waarin je je verbonden voelt met iets dat groter is dan jezelf: de natuur, kunst, religie, wetenschap of menselijke prestaties. Dit gevoel kan je kijk op jezelf en je omgeving tijdelijk veranderen.
De link met stress
Stress activeert ons sympathisch zenuwstelsel: hartslag en bloeddruk gaan omhoog, spieren spannen zich aan, en het brein blijft alert. Bij chronische stress blijft dit systeem te lang actief, wat schadelijk kan zijn voor lichaam en geest. Awe lijkt daar een tegenwicht voor te bieden.
Uit onderzoek van de University of California blijkt dat awe het parasympathisch zenuwstelsel activeert – het deel dat zorgt voor ontspanning en herstel. Mensen die regelmatig momenten van verwondering ervaren, rapporteren lagere niveaus van het stresshormoon cortisol en meer gevoelens van kalmte en verbondenheid.
Waarom werkt het zo krachtig?
-
Verschuiving van perspectief: Tijdens awe-momenten voelt ons ‘ik’ kleiner en minder centraal. Hierdoor relativeren we eigen zorgen en problemen.
-
Verbinding met iets groters: Verwondering maakt dat we ons verbonden voelen met de wereld om ons heen. Dit vermindert gevoelens van eenzaamheid, die stress vaak versterken.
-
Verhoogde mindfulness: Awe haalt je automatisch naar het hier en nu. Je stopt met piekeren over gisteren of morgen, en focust volledig op wat je ervaart.
Voorbeelden uit het dagelijks leven
-
Een wandeling door de natuur en het zien van een adembenemend uitzicht.
-
Luisteren naar muziek die je kippenvel geeft.
-
Het zien van kunst die emotioneel raakt.
-
Naar de sterren kijken en beseffen hoe klein de aarde eigenlijk is.
Zelfs kleine momenten van verwondering kunnen effect hebben. Een studie liet zien dat deelnemers die een week lang dagelijks korte ‘awe-walks’ maakten (wandelen met aandacht voor schoonheid en grootsheid in de omgeving) minder stress en meer positieve emoties rapporteerden.
Hoe kun je meer awe in je leven brengen?
-
Zoek de natuur op, ook dichtbij. Let tijdens een wandeling bewust op licht, kleuren en geluiden.
-
Laat je raken door kunst en muziek. Sta stil bij de details in plaats van vluchtig te consumeren.
-
Vertraag en kijk bewust om je heen. Zelfs in de stad zijn er momenten van verwondering: architectuur, straatmuziek of onverwachte ontmoetingen.
In het kort
Awe is geen luxe, maar een krachtige emotie die ons kan helpen beter om te gaan met stress. Door bewust ruimte te maken voor verwondering, groot of klein, geef je je brein en lichaam een kans om tot rust te komen en opnieuw verbinding te voelen met de wereld om je heen.
Ben jij op zoek naar psychologische hulp en wil je aan de slag met specifieke thema’s? Dan kun je vrijblijvend contact met ons opnemen. Dit kan door middel van het inplannen van een adviesgesprek of door direct contact op te nemen met ons.
Meer blogs lezen? Ga dan terug naar het overzicht.
