In onze samenleving komen zowel stress als angst vaak voor. Mensen halen ze echter vaak door elkaar, maar er zijn belangrijke verschillen. Als je deze verschillen begrijpt, kun je beter omgaan met wat je voelt en een goede balans in je leven houden. In deze blog lees je meer over het verschil tussen angst en stress en tips om met beiden om te gaan.
Wat is stress?
Stress is een natuurlijke reactie van het lichaam op een externe druk of uitdaging. Het treedt op wanneer je geconfronteerd wordt met situaties die je fysieke of mentale veerkracht op de proef stellen, zoals deadlines, financiële zorgen of grote levensveranderingen.
Kenmerken van stress
- Oorzaak: Stress wordt bijna altijd veroorzaakt door een specifieke externe prikkel (bijvoorbeeld werkdruk of een conflict in relaties).
- Duur: Stress is meestal tijdelijk en verdwijnt zodra de situatie is opgelost.
- Symptomen: Stress kan fysieke symptomen veroorzaken zoals gespannen spieren, hoofdpijn, vermoeidheid en slaapproblemen. Mentaal uit zich stress vaak in prikkelbaarheid, concentratieproblemen en een gevoel van overweldiging.
Stress hoeft niet altijd negatief te zijn. Het kan soms zelfs positief zijn en je helpen presteren bij een examen of een belangrijke presentatie. Langdurige stress zonder voldoende herstel kan echter leiden tot vervelende klachten zoals een burn-out.
Wat is angst?
Angst is daarentegen een emotionele reactie op een waargenomen bedreiging, vaak zonder duidelijke oorzaak of met een buitensporige reactie op een situatie. Angst is meer intern gericht en komt voort uit een overactief waarschuwingssysteem van de hersenen, zelfs als er geen direct gevaar is.
Kenmerken van angst
- Oorzaak: Angst is vaak minder duidelijk aan een externe factor te koppelen. Het kan bijvoorbeeld voortkomen uit gedachten of herinneringen.
- Duur: Angst kan langdurig of terugkerend zijn, zelfs als de externe situatie is verdwenen.
- Symptomen: Angst gaat gepaard met hartkloppingen, kortademigheid, duizeligheid, een gevoel van naderend onheil en vaak obsessieve gedachten. Daarnaast kunnen er gedragsmatige symptomen zijn zoals vermijdingsgedrag.
Wat is het grootste verschil?
Iemand kan stress ervaren over een belangrijke werkpresentatie, maar wanneer die presentatie voorbij is, verdwijnt de stress (geleidelijk). Angst kan echter blijven bestaan, met gedachten als: ‘Wat als ik faal in toekomstige presentaties?’ of ‘Wat als mensen mij nu altijd negatief beoordelen?’.
Stress is dus een reactie op externe druk en kan met de juiste aanpak verdwijnen. Angst is vaak een innerlijke, irrationele angst die aanhoudt, zelfs als de externe dreiging weg is.
Hoe ga je om met stress en angst?
- Identificeer de bron. Vraag jezelf af of je stress of angst voelt. Is er een duidelijke externe oorzaak? Zo ja, dan is het waarschijnlijk stress. Als de oorzaak minder duidelijk is, kan het angst zijn.
- Doe ademhalingsoefeningen. Diepe ademhaling helpt bij zowel stress als angst om het zenuwstelsel te kalmeren.
- Zoek ondersteuning. Praten met vrienden, familie of een therapeut kan helpen om je gevoelens te verwerken en te onderscheiden wat je precies ervaart.
- Beweeg. Lichaamsbeweging is bewezen effectief bij het verminderen van zowel stress als angst, doordat er bepaalde stoffen vrijkomen in je brein zoals serotonine. Dit hormoon zorgt ervoor dat je stemming verbetert.
- Beoefen mindfulness en meditatie. Deze technieken helpen je om in het moment te blijven en afstand te nemen van je gedachten.
Conclusie
Het onderscheiden van stress en angst is een belangrijke stap. Door inzicht te krijgen in wat je voelt en waarom, kun je effectiever omgaan met uitdagingen en je (mentale) welzijn verbeteren. Hoewel ze dus wel degelijk verschillend zijn, kunnen zowel stress als angst beheersbaar worden gemaakt met de juiste aanpak en ondersteuning.
Bij Psycholoog.nl helpen we je graag als je stress- of angstklachten ervaart. Wil je meer weten over wat wij voor jou kunnen betekenen? Neem dan contact op door ons te bellen op 085 27 333 39, of door een adviesgesprek te plannen. Wij bellen jou dan wanneer het jou uitkomt.
Meer blogs lezen? Klik dan hier.
