ADHD is misschien wel een van de bekendste DSM-5 classificaties die er bestaat. Er is ook al veel onderzoek naar verricht. Toch bestaan er nog veel mythen over het ontstaan en de inhoud van ADHD
De classificatie ADHD
De classificatie ADHD kan worden gesteld als iemand voldoet aan een aantal criteria die betrekking hebben op aandachtsproblemen, impulsiviteit en hyperactiviteit. Hierbij kun je denken aan het criteria als ‘heeft vaak moeite met aandacht bij taken of spel houden’ en ‘heeft vaak moeite met het wachten op de beurt’. Deze criteria moeten voorkomen op twee of meer terreinen (school en thuis bijvoorbeeld) en moeten het dagelijks functioneren verstoren.
Of iemand de classificatie krijgt, is afhankelijk van de context en ook van de diagnosticus. Zoals je in de voorbeeld criteria kan zien wordt het woordje 'vaak’ gebruikt. Dit is een subjectieve kwalificatie die verschillend geïnterpreteerd kan worden.
Mythen over ADHD
- ADHD veroorzaakt hyperactiviteit, impulsiviteit en concentratieproblemen. Dit noemen we ook wel een cirkelredenering. Het is alsof je zegt dat iemand druk is omdat hij druk is. ADHD is de naam die we hebben gegeven aan een combinatie van gedragingen die vaak samen voorkomen, zoals druk en impulsief gedrag. Maar ADHD is geen oorzaak.
- De hersenen van mensen met ADHD zien er anders uit. Een aantal jaar geleden uit onderzoek naar voren gekomen dat mensen met ADHD gemiddeld kleinere hersenen hebben. Echter is het niet mogelijk om aan te tonen dat alle mensen met ADHD daadwerkelijk kleinere hersenen hebben. De grote van je hersenen is geen goede voorspeller van het wel of niet hebben van ADHD.
- Je wordt geboren met ADHD. ADHD ontstaat door een combinatie van genetische- en omgevingsfactoren. Daarbij is het niet mogelijk dat een baby kan voldoen aan de criteria van ADHD. Je kunt wel geboren worden met een aanleg voor rusteloosheid en concentratieproblemen.
Feiten over ADHD
- ADHD bestaat niet alleen in kinderen. De meeste mensen ontgroeien hun ADHD-klachten niet. Ongeveer twee derde van de kinderen blijft hun hele leven klachten houden.
- ADHD kan op meerdere manieren behandeld worden. Een psycholoog kan in gesprek gaan met iemand met een ADHD-classificatie over de kenmerken van ADHD. Dit heet psycho-educatie. Daarnaast kan cognitieve gedragstherapie effectief zijn. Deze therapie richt zich op het denken en de invloed hiervan op het gedrag. Naast therapie kan er medicatie worden voorgeschreven, maar het wordt afgeraden dit te snel in te zetten.
- ADHD kan zich uiten in verschillende vormen. Bij een onoplettend beeld is er vooral sprake van een aandacht tekort. Bij een hyperactief-impulsief beeld is er vooral sprake van te veel lichamelijke activiteit. Bij een gecombineerd beeld is er sprake van beide.
Het is belangrijk om ADHD te zien als een aantal criteria die vaak samen voorkomen, en niet als een hersenstoornis die hyperactiviteit en concentratieproblemen veroorzaakt. Hierdoor kan de stoornis worden verweven met iemands identiteit. Het is daarom belangrijk om zorgvuldig om te gaan met diagnoses.
Bij Psycholoog.nl kiezen we er bewust voor om niet te werken met DSM-classificaties. Wij zijn van mening dat een label in de meeste gevallen niet bijdraagt aan een herstel. Daarnaast staat het soms een open gesprek in de weg. We kijken naar jouw klachten en behoeftes en vormen zo, samen met jou, een passend traject.
Je kunt vrijblijvend contact met ons opnemen. Dit kan door middel van het inplannen van een adviesgesprek of door direct contact op te nemen met ons.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
Meer lezen over de DSM-5 en het nut van psychische labels? Klik hier!
Bronnen:
Batstra, L. (2023). ADHD: Macht en Misverstanden.
te Meerman, S., Batstra, L., Grietens, H., & Frances, A. (2017). ADHD: a critical update for educational professionals. International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-Being, 12(sup1). https://doi.org/10.1080/17482631.2017.1298267
