Je hersenen zijn niet gebouwd om de hele dag te schakelen tussen e-mails, apps, videovergaderingen en sociale media. Daardoor sta je mentaal voortdurend 'aan', wat kan zorgen voor vervelende stemmingsklachten. Lees in deze blog hoe je de signalen van digitale overprikkeling kan herkennen en wat je kan doen voor meer digitale balans.
Wat is digitale overprikkeling?
Digitale overprikkeling ontstaat wanneer je brein continu informatie moet verwerken van schermen, meldingen en online interacties, zonder voldoende hersteltijd. Je hersenen zijn van nature niet gemaakt om de hele dag door te schakelen tussen e-mails, sociale media, videomeetings en apps. Door het gebrek aan rust ontstaat er een constante staat van ‘aan staan’, wat uiteindelijk leidt tot overbelasting van je mentale systeem.
Mentale krachten
Digitale overprikkeling kan subtiel beginnen, maar heeft op langere termijn serieuze gevolgen voor je psychische gezondheid. Veel mensen merken het pas als de klachten al zijn opgebouwd.
Veelvoorkomende mentale klachten zijn:
- Chronische stress: je staat continu ‘aan’, zelfs als je niks doet
- Slaapproblemen: moeite met inslapen of doorslapen door mentale onrust
- Oververmoeidheid: je voelt je geestelijk en lichamelijk moe
- Moeite met concentreren: focussen op je taken lukt niet
- Gevoel van opgejaagdheid: je lichaam voelt gespannen, je ademhaling is oppervlakkig en het lukt niet om echt te ontspannen
- Emotionele prikkelbaarheid: sneller boos, geïrriteerd of overprikkeld
- Burn-outklachten: uitputting, cynisme en het gevoel dat je niets meer aankunt
Wat te doen?
Vaak proberen mensen klachten van digitale overprikkeling op te lossen door nóg meer schermtijd, zoals ontspanning via sociale media of Netflix. Dit werkt averechts en houdt de klachten alleen maar in stand. Er zijn enkele kleine veranderingen die je kan toepassen in je dagelijkse leven die een groot effect hebben op je mentale gezondheid.
- Start je dag zonder scherm: geef jezelf 30 minuten schermvrije opstarttijd. Dit voortkomt directe overprikkeling na het wakker worden en zorgt voor een rustige start van de dag, waardoor je stressniveau lager blijft.
- Gebruik de 20-20-2-regel: na 20 minuten schermtijd, 20 seconden wegkijken en minimaal 2 uur per dag buiten zijn. Dit helpt bij het ontlasten van je ogen en hersenen en doorbreekt langdurige schermfixatie.
- Zet een limiet op sociale media met apps: bijvoorbeeld met “Digital Wellbeing”. Hierdoor krijg je inzicht in je digitale gedrag en helpt met het beter bewaken van je grenzen en focus.
- Vervang digitale rustmomenten door echte rust: natuur, meditatie, ademhalingsoefeningen. Dit helpt bij het activeren van het parasympatisch zenuwstelsel (ontspanningsmodus) en het verlagen van stresshormonen.
Als je merkt dat digitale overprikkeling structureel je stemming, relaties of functioneren beïnvloedt, is het verstandig om hulp te zoeken. Een psycholoog kan je helpen om onderliggende patronen te herkennen en gezondere grenzen te stellen, zowel online als offline.
Heb je hier vragen over of wil je hierover met een psycholoog praten? Het team van Psycholoog.nl helpt je graag verder! Neem direct contact op met ons aanmeldteam of plan een vrijblijvend adviesgesprek in.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
