Van drugsbaron Pablo Escobar in ‘Narcos’ tot Jeffrey Dahmer in de serie ‘Dahmer’: true crime houdt ons aan de buis gekluisterd. Waarom kijken we zo graag naar series over moord en andere geweldsmisdrijven?
Beloningsysteem
De fascinatie die je misschien hebt voor moorden en gruwelijke beelden is heel menselijk. We voelen ons aangetrokken tot echte misdaad omdat het de sterkste emotie raakt: angst. Volgens de Amerikaanse criminologie professor Scott Bonn maakt het zien van afschuwelijke beelden adrenaline vrij. Adrenaline zorgt ervoor dat je lichaam klaarstaat om in actie te springen. Het is zowel stimulerend als verslavend. De gruwelijke beelden hebben een euforisch effect op je emoties, wat vergelijkbaar is met bungeejumpen. Wanneer je bewust naar gruwelijke beelden kijken wordt het beloningsysteem in je brein actief. Dit beloningsysteem wordt ook geactiveerd bij normale nieuwsgierigheid of als mensen opdrachten uitvoeren waarmee geld verdiend kan worden.
Waarom voelen we ons aangetrokken tot gruwelijke beelden?
Er zijn drie redenen waarom je je aangetrokken kan voelen tot gruwelijke beelden:
- In de eerste plaats kan het kan gaan om het verkrijgen van informatie. Door jezelf via beelden bloot te stellen aan leed van anderen, kun je in een veilige omgeving inzicht krijgen in gevaarlijke situaties zonder dat je zelf de gevolgen hoeft te dragen.
- Het kan ook gaan om het opwekken van emoties. Mensen zijn opzoek naar spanning en vinden het leuk om nieuwe en complexe dingen te doen. Als je houdt van verre reizen en nieuwe gerechten uit te proberen, ben je ook sneller nieuwsgierig naar spannende beelden.
- Tot slot kan het ook een sociale rol spelen. Je wil je inleven in mensen die zulke negatieve omstandigheden verkeren en zien wat ze hebben meegemaakt.
Keerzijde
Series en documentaires over moordmisdaden kunnen kwetsend zijn voor nabestaanden en slachtoffers. Slachtoffers worden vaak gemarginaliseerd tijdens het maken van een misdaaddocumentaire. Er wordt namelijk vaker aandacht besteed aan de kindertijd van de dader om zijn of haar gedrag te verklaren. De focus ligt ook vaak op de motivaties van de moordenaar. Er wordt heel veel gepraat over de dader van geweldsmisdrijven en daarbij is er te weinig oog voor slachtoffers.
Iets anders waar je over moet waken, is het verheerlijken van daders. Soms wordt er een romantisch beeld neergezet van moordenaars. Een bekend voorbeeld hiervan is van Ted Bundy in de Netflix-film Extremely Wicked, Schokingly Evil and Vile. Mannelijke seriemoordenaars worden massaal verheerlijkt op tv en in films. Er wordt constant voorgeschoteld dat mannelijke moordenaars onbegrepen karakters zijn met een complex verleden. We moeten maar met ze meeleven, wat natuurlijk makkelijker gaat als het een zeer aantrekkelijk persoon is.
Kortom, het is volledig normaal om te genieten van true crime serie of een waargebeurde film. Het is alleen wel goed om in gedachten te houden dat het geen fictie is waar je naar kijkt. Met deze kennis kun je gerust en nieuwsgierig hart je lijst met spannende series en films afkijken.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
