ADHD is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis en wordt bijna altijd gelinkt aan moeite met concentreren, impulsief gedrag en het hebben van veel energie. Maar wat veel minder besproken wordt, is de impact die ADHD kan hebben op je zelfbeeld. Want achter drukte en chaos schuilen vaak andere gevoelens. Lees er meer over in deze blog!
Anders zijn zonder te weten waarom
Veel mensen met ADHD merken al vroeg dat sommige dingen lastig vinden, terwijl anderen dit makkelijker lijken te doen. In de klas gaat concentreren moeilijk, huiswerk wordt vaak vergeten en stilzitten is een opgave. In de volwassenheid komt dit patroon vaak terug. Deadlines glippen door de vingers, saaie langdurige taken blijven vaak liggen of afspraken worden vergeten. Vanuit de omgeving klinken dan geluiden van onbegrip. “Je moet gewoon beter je best doen”, “je kan het wel, maar je bent gewoon lui” of “waarom lukt dit jou niet?”.
Zo ontstaat een negatieve spiraal. Hoe meer iemand probeert te voldoen aan de verwachtingen van zichzelf en anderen, hoe zwaarder het valt wanneer dit niet lukt. En hoe meer deze negatieve ervaringen opstapelen, hoe kleiner het zelfvertrouwen wordt.
Het effect van een label
Een ADHD-classificatie kan voor sommigen zorgen voor erkenning en richting. Het maakt symptomen bespreekbaar en het maakt de zoektocht naar hulp makkelijker. Toch kan een label ook stigmatiserend zijn, of kan er een verklaring worden gezocht achter de diagnose. Het gedrag wordt dan toegeschreven aan de ADHD. Hierdoor bestaat het risico dat de classificatie gelijk wordt gesteld aan de identiteit van de persoon. Daarnaast kan het leiden tot een gevoel van onvermogen, waarin iemand kan denken dat het nu eenmaal bij diegene hoort en dat het niet veranderd kan worden. Dit is echter niet het geval. Door therapie en oefening kunnen klachten verbeteren.
Het verbeteren van het zelfbeeld bij ADHD
Een negatief zelfbeeld is voor veel mensen een onderdeel van ADHD-problematiek. Mensen met ADHD ervaren vaak herhaalde tegenslagen op academisch gebeid, binnen de werksfeer of op het gebied van sociale relaties. Een laag zelfbeeld kan vervolgens weer leiden tot het ontstaan van angstklachten of depressie, omdat mensen de negatieve percepties gaan internaliseren.
Een therapie die zou kunnen worden ingezet om een negatief zelfbeeld bij ADHD aan te pakken is Competitive Memory Training (COMET). Deze therapie is ontworpen om het zelfbeeld te verbeteren, door te focussen op de sterke kanten van de persoon.
Daarnaast kan kennis over ADHD helpen om meer inzicht te krijgen in het verschil in werkwijze van het brein. Het maakt duidelijk dat het gedrag niet voortkomt uit onwil.
Bij Psycholoog.nl bieden we geen COMET. Wel kunnen we met je in gesprek over hoe ADHD zich bij jou uit, en bij welke uitdagingen jij hulp zou willen. Dit kunnen we doen als je een diagnose hebt, maar ook als je geen ADHD-diagnose hebt. Neem direct contact op met ons aanmeldteam of plan een gratis adviesgesprek in. Dan kunnen we samen kijken of wij jou de juiste hulp kunnen bieden.
