Dry January, de jaarlijkse uitdaging om een maand geen alcohol te drinken, groeit in populariteit. Naast de fysieke voordelen zoals een betere nachtrust en een helderder hoofd, heeft deze alcoholvrije maand ook verrassende effecten op je sociale relaties. Hoe verandert jouw dynamiek met vrienden, collega’s en familie als je Dry January doet? En hoe ga je om met de sociale druk die vaak gepaard gaat met een drankje weigeren?

Benieuwd naar de mentale voordelen van een maand zonder alcohol? Lees dan onze blog hierover. 

Sociaal 'duwtje in de rug' of barrière?

Alcohol speelt in veel sociale situaties een grote rol. Het wordt gezien als het 'duwtje in de rug' dat gesprekken op gang brengt en ongemakkelijke stiltes opvult. Wanneer je ervoor kiest om tijdens de maand januari geen alcohol te drinken, merk je waarschijnlijk al snel hoe sterk het drinken van alcohol ingebakken zit in ons sociale leven. Die borrel na werk, het glas wijn bij het diner of het biertje tijdens een feestje; zonder alcohol voelt het soms alsof je er niet helemaal bij hoort.

Dit kan confronterend zijn, maar het biedt ook kansen. Zonder de ‘blur’ van alcohol ontdek je misschien dat je meer oprechte gesprekken hebt. Je leert ook je eigen grenzen beter kennen: waarom voel je de behoefte om te drinken in bepaalde situaties, en hoe kun je die spanning op andere manieren opvangen?

Oprechtheid in sociale connecties

Dry January kan een moment van eerlijkheid in relaties brengen. Zonder alcohol als duwtje in de rug merk je sneller of je echt een klik hebt met iemand. Een afspraak met een vriend of vriendin kan bijvoorbeeld ineens aanvoelen als minder gezellig zonder het benuttigen van een drankje, terwijl andere relaties juist verdiepen omdat jullie gesprekken eerlijker en minder oppervlakkig worden.

Het is ook een mooi moment om te testen hoe begripvol je netwerk is. Goede vrienden en familie respecteren je keuze, zelfs als ze zelf wel drinken. Als je merkt dat je vaak onder druk wordt gezet (“Eentje kan toch wel?”), kan dat een aanleiding zijn om je sociale kring eens kritisch te gaan bekijken.

Uitdagingen

Laten we eerlijk zijn: niet drinken tijdens een feestje of borrel kan soms ongemakkelijk voelen, vooral als het merendeel van de mensen om je heen wél drinkt. Hier zijn een paar tips om deze situaties te tackelen:

  • Bereid een uitleg voor: Je hoeft niet uitgebreid te verantwoorden waarom je niet drinkt, maar een simpele reactie zoals “Ik doe mee aan Dry January” of “Ik wil even een pauze” werkt vaak prima.

  • Focus op alternatieven: Veel horecagelegenheden en supermarkten bieden tegenwoordig lekkere mocktails of alcoholvrije bieren aan. Dit geeft je toch dat feestelijke gevoel, zonder alcohol.

  • Breng je eigen drankje mee: Neem dit alcoholvrije alternatief mee naar feestjes, zoals bruiswater met een smaakje of een non-alcoholische cocktailmix.

Nieuwe sociale patronen ontdekken

Eén van de grootste verrassingen van Dry January is dat je nieuwe manieren ontdekt om je sociaal op te stellen. In plaats van een biertje doen in het café, kan je met vrienden gaan wandelen, een spelletjesavond organiseren of samen koken. Deze alternatieve activiteiten zijn vaak net zo leuk, en laten zien dat sociale activiteiten niet afhankelijk hoeft te zijn van een glas alcohol.

Ook stelt het laten staan van alcohol je voor nieuwe uitdagingen. Jezelf blijven uitdagen is gezond voor je brein. Het zorgt ervoor dat je blijft groeien als mens. Uit onderzoek blijkt dat het brein plastisch is, wat betekent dat het in staat is om zich voortdurend aan te passen en te ontwikkelen door nieuwe ervaringen en uitdagingen. Door gewoontes zoals alcoholgebruik te doorbreken, stimuleer je deze neuroplasticiteit. Dit kan leiden tot verbeteringen in zelfdiscipline, probleemoplossend vermogen en emotionele regulatie.

Bovendien activeer je door het aangaan van uitdagingen het beloningssysteem van je brein op een gezonde manier. Wanneer je merkt dat je een moeilijke gewoonte kunt veranderen, ervaar je een gevoel van trots en voldoening. Dit versterkt je zelfvertrouwen en motiveert je om ook op andere gebieden in je leven veranderingen aan te pakken. Daarnaast leer je omgaan met sociale situaties zonder alcohol, wat je sociale vaardigheden en zelfbewustzijn verder kan ontwikkelen.

Effect op de lange termijn

Veel mensen die Dry January hebben gedaan, merken dat hun kijk op alcohol verandert. Je wordt je bewuster van wanneer en waarom je drinkt, en sommige gewoontes verdwijnen zelfs helemaal. Dit kan ook invloed hebben op je relaties. Mensen die jouw keuze respecteren, zullen je steunen in een gezondere levensstijl. Daarnaast inspireer je misschien anderen om ook bewuster met alcohol om te gaan.

Het kan confronterend zijn om te merken hoeveel je afhankelijk bent van alcohol in sociale situaties, maar het biedt ook een kans om diepere en oprechtere verbindingen aan te gaan. Door bewust te kiezen voor een maand zonder alcohol, ontdek je wie en wat echt belangrijk voor je is.

Zoek jij naar hulp bij het maken van gezondere keuzes in je leven? Of zijn er bepaalde patronen die je graag wilt doorbreken? Dan kan het verstandig zijn om hier eens met een psycholoog over in gesprek te gaan. Een psycholoog kan jou een ander perspectief bieden, en vervolgens samen werken aan handvatten om de nieuwe patronen te implementeren in jouw leven. Benieuwd naar wat een psycholoog voor jou kan doen? Je kunt vrijblijvend contact met ons opnemen. Dit kan door middel van het inplannen van een adviesgesprek of door direct contact op te nemen met ons.  

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.

 

Bronnen:

Beccaria, F., & Sanchis, P. (2006). Social influence and alcohol use: The role of peer pressure and social norms. Addiction, 101(6), 759-766.

Cohen, S. & Sher, K. J. (1991). Alcohol and social behavior: A review and synthesis. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 15(3), 305-312.

Merzenich, M. M., Van Vleet, T. M., & Nahum, M. (2014). Brain plasticity and learning: An introduction to the theory and application of neuroplasticity. Journal of Cognitive Enhancement, 18(4), 365-387.

Reed, M. B., Yung, M. A., & McDonnell, S. R. (2017). Changes in drinking behavior after participation in Dry January. Psychology of Addictive Behaviors, 31(1), 20-28.

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Het belang van privacy in de mentale gezondheidszorg

(13-1-2025)

Er heerst onrust onder psychiaters en psychologen door de invoer van nieuwe declaratieregels. Lees verder

Podcasts over mentale gezondheid: dit zijn onze tips

(2-1-2025)

Lees in deze blog over onze 7 tips voor de beste psychologie-podcasts! Lees verder

Gen Z en hun invloed op mentale gezondheid op de werkvloer

(31-12-2024)

Gen Z is een generatie die het belang van mentaal welzijn niet alleen erkent, maar ook actief promoot. Lees verder

Blogreeks Oud & Nieuw: Het nut van goede voornemens

(23-12-2024)

Wat zegt de wetenschap over het nut van goede voornemens? Lees verder