Hoewel studeren een leuke ervaring kan zijn, kan het ook een bron van stress en spanning zijn. Dit kan variëren van gezonde spanning, tot intense angst die het dagelijks functioneren belemmeren. Gelukkig zijn er diverse manieren om hier beter mee om te leren gaan.  

Wat veroorzaakt prestatiedruk? 

Onderzoek laat zien dat ongeveer 44 procent van de bevraagde studenten aangeeft druk te ervaren van zichzelf of van anderen. De druk komt vaker vanuit de persoon zelf dan vanuit de omgeving.  

Prestatiedruk ontstaat vaak uit een combinatie van factoren. Veelvoorkomende oorzaken kunnen zijn:  

  • Perfectionisme: de lat voor jezelf te hoog leggen en bang zijn om fouten te maken. 
  • Negatieve gedachten: overtuigingen als “ik kan het niet” of “iedereen ziet dat ik zenuwachtig ben”. 
  • Sociale vergelijking: jezelf vergelijken met anderen die beter lijken te presteren.  

Hoewel het normaal is om enige spanning te voelen voor een prestatie, kan overmatige angst het leerproces en het zelfvertrouwen belemmeren. 

Signalen van overmatige prestatiedruk 

Studenten die last hebben van prestatiedruk kunnen verschillende klachten ervaren. Op momenten van stress kan iemand last krijgen van een versnelde hartslag, trillende handen en een droge mond. Ook kan iemand gaan piekeren, negatief over zichzelf en de situatie gaan denken of zelfs black-outs ervaren.  

Emoties die vaak gepaard gaan met prestatiedruk zijn angst, paniek en onzekerheid. Deze emoties kunnen ervoor zorgen belangrijke gebeurtenissen gaat vermijden, of zich bijvoorbeeld terugtrekt uit groepsopdrachten.  

Hoe kun je beter omgaan met prestatiedruk? 

Er zijn verschillende strategieën om prestatiedruk te verminderen en meer zelfvertrouwen te ontwikkelen:  

  1. Voorbereiding: naast het beheersen van de inhoud, helpt het om te oefenen met het uitspreken van een presentatie. Je kunt het ook oefenen voor iemand die je goed kent.  
  2. Ademhaling en ontspanning: diepe buikademhalingen en ontspanningsoefeningen kunnen het zenuwstelsel kalmeren. Ook kan mindfulness helpen om niet met angstige gedachten mee te gaan.  
  3. Herken negatieve gedachten: leer jezelf bewust te worden van belemmerende overtuigingen. Negatieve gedachten kun je ombuigen naar meer realistische alternatieven.  
  4. Stel realistische doelen: het doel hoeft niet perfectie te zijn, maar juist meer realistisch.  
  5. Accepteer een zekere mate van spanning: spanning hoeft niet te verdwijnen om goed te kunnen presteren. Een lichte mate van stress kan zelfs helpen om gefocust te blijven.  

Als de ervaren prestatiedruk leidt tot vermijdingsgedrag of een negatief zelfbeeld, is het verstandig om hulp te zoeken. Een psycholoog kan je helpen om inzicht te krijgen in de angstpatronen, en het aanleren van helpende copingstrategieën. Bij Psycholoog.nl kunnen we je hierbij helpen. Plan een gratis adviesgesprek in of neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Waarom je geen “groot” probleem nodig hebt om met een psycholoog te praten

(14-11-2025)

Een psycholoog kan helpen bij veel verschillende problemen. Deze hoeven niet groot of ingewikkeld te zijn. Lees er hier meer over! Lees verder

Tandartsangst: de fobie onder de loep

(13-11-2025)

Ontdek wat tandartsangst precies is, welke gevolgen het kan hebben en hoe je het kunt behandelen Lees verder

Wat is non-associatieve angstverwerving?

(11-11-2025)

Hoe angst kan ontstaan zonder ervaring of trauma Lees verder

De rol van werk bij herstel van mentale klachten

(7-11-2025)

Onderzoek laat zien dat werken het herstel van mentale klachten na uitval kan versnellen. Lees er hier meer over! Lees verder