Er is al een lange tijd een discussie gaande over de vraag of psychische aandoeningen nu voor het grootste gedeelte een genetische oorzaak hebben of voor het grootste gedeelte veroorzaakt worden door je omgeving en door stressvolle gebeurtenissen. Sinds een aantal jaar zijn onderzoekers meer overtuigd van het laatste. Maar hoe zit het nu echt?
In hoeverre zijn psychische klachten erfelijk?
Er zijn verschillende oorzaken voor het ontwikkelen van een psychische aandoening. De gebeurtenissen in het verleden spelen een belangrijke rol, maar ook je levensstijl. Wanneer je aanleg hebt voor het ontwikkelen van een psychische aandoening en bijvoorbeeld in armoede leeft, veel stress hebt, drugs gebruikt of een infectieziekte hebt kan het zijn dat deze aandoening tot uiting komt.
Het is lastig om te bepalen of een psychische ziekte erfelijk is of niet. Er is namelijk niet één gen verantwoordelijk voor het wel of niet ontwikkelen van een psychische aandoening. Het is wel zo dat duizenden veranderingen in de genen samen, je gevoeliger kunnen maken voor bijvoorbeeld angststoornissen, depressie, schizofrenie of autisme. Eén enkele gen heeft dus niet zoveel invloed. Het is ook zo dat wanneer je deze afwijkingen in je genen hebt, je niet per se een psychische aandoening krijgt.
Wanneer een van je ouders een psychische aandoening heeft, is de kans wel groter dat jij dit ook krijgt. Deze kans is gemiddeld 1 tot 10 keer groter dan bij andere mensen. Helaas is dit niet te voorspellen. We weten namelijk niet precies hoe dit werkt.
Invloed van de omgeving
Zoals eerder al beschreven is, is je omgeving van invloed op het ontwikkelen van een psychische aandoening. Wanneer je bijvoorbeeld veel traumatische gebeurtenissen hebt meegemaakt of onder veel stress staat, kan er een psychische aandoening ontwikkelen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan schulden, scheidingen, en grote teleurstellingen. Uit recent onderzoek is zelfs naar voren gekomen dat je omgevingsfactoren een veel grotere invloed hebben op het ontwikkelen van psychische klachten dan voorheen werd gedacht. Vooral jeugdtrauma's en sociale frustraties vergroten de kans op psychische aandoeningen.
Wanneer je weet dat je aanleg hebt voor psychische ziekten, is het belangrijk om je omgeving hierop aan te passen. Een regelmatig ritme en een goede slaapcyclus zijn hier voorbeelden van. Hierdoor beperk je de risico's. Verder is het belangrijk om op te passen bij het nemen van drugs en alcohol wanneer je kwetsbaar bent voor psychoses. Deze middelen vergoten namelijk de kans dat je in een psychose terecht komt.
DNA-onderzoek
Wanneer je vragen hebt over of je aanleg hebt voor een bepaalde psychische aandoening, kan je contact opnemen met je huisarts. Het kan zijn dat de huisarts dan verwijst naar een polikliniek voor klinische genetica. Hier kunnen ze meer informatie geven over hoe erfelijkheid werkt, hoe je de risico's beperkt en hoe de omgeving een rol kan spelen. Heel soms is het mogelijk om een DNA-onderzoek te laten doen. Dit kan bijvoorbeeld bij enkele gevallen van schizofrenie of autisme.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
