Veranderingen in je stemming kunnen een natuurlijke reactie zijn op bepaalde situaties. Je kunt je eerst blij voelen maar vervolgens een beetje verdrietig wanneer je hoort dat je niet aangenomen bent voor die baan die je zo graag wilde hebben. Wanneer je stemming frequenter verandert, kan het in de weg gaan staan van je dagelijks functioneren. Twee stoornissen waarbij deze verandering in stemming op de voorgrond staat, zijn de bipolaire stoornis en borderline persoonlijkheidsstoornis. Het kan soms best lastig zijn om een bipolaire persoonlijkheidsstoornis en bipolaire stoornis van elkaar te onderscheiden. Toch zijn het twee verschillende diagnoses die verschillende behandelingen nodig hebben.
Wat is een bipolaire stoornis?
Een bipolaire stoornis is een stemmingsstoornis die wordt gekenmerkt door sterke stemmingswisselingen. Bipolair vertaalt zich naar twee tegengestelde uitersten: Je maakt perioden mee waarin je stemming omhoog schiet en je vol met energie zit. Je hebt in deze perioden het gevoel dat je de hele wereld aan kunt (manie). Kenmerken van een manie zijn:
- Rusteloos zijn
- Spraakzamer zijn
- Weinig behoefte hebben aan slaap
- Gejaagde gedachten hebben
- Impulsief gedrag
- Geagiteerd zijn
Deze manieën wisselen zich af met dieptepunten waarbij je stemming heel somber en vlak is (depressie).
Wat is een borderline persoonlijkheidsstoornis?
Een borderline persoonlijkheidsstoornis wordt gekenmerkt door instabiliteit op veel vlakken. Je emoties zijn niet in balans, je zelfbeeld is instabiel en je kunt onvoorspelbaar reageren. Daarnaast voel je je snel afgewezen en ben je bang om in de steek gelaten te worden door mensen waarvan je houdt. Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis doen er alles aan om afwijzing en verlating van anderen te voorkomen. Vaak hebben ze weinig grip op hun emoties en kunnen kleine dingen leiden tot een buitenproportionele reactie. Een aantal kenmerken die passen bij een borderline persoonlijkheidsstoornis zijn:
- Verwoede pogingen om verlating en afwijzing te voorkomen
- Instabiel zelfbeeld of zelfgevoel
- Impulsiviteit
- Instabiele stemming
- Mensen op afstand houden
- Moeite hebben met wat je voelt en wie je bent
- Zelfbeschadiging
- Moeite om mensen te vertrouwen
Wat is het verschil tussen een bipolaire stoornis en een borderline persoonlijkheidsstoornis?
Natuurlijk is een groot verschil dat een bipolaire stoornis een stemmingsstoornis is en borderline persoonlijkheidsstoornis een persoonlijkheidsstoornis is. Op bepaalde vlakken lijken deze stoornissen best op elkaar. Beide stoornissen worden gekenmerkt door instabiliteit van stemming en impulsiviteit.
Echter zijn er grote verschillen in de manier waarop deze symptomen worden ervaren. Een verschil is bijvoorbeeld dat bij een bipolaire stoornis de stemmingswisselingen langer duren (weken tot maanden). Daarentegen kan bij een borderline persoonlijkheidsstoornis de stemming soms in een aantal minuten al veranderen van fijn en rustig naar het ervaren van ernstige gevoelens van verdriet en somberheid. Vaak wordt de plotselinge verandering in stemming bij een borderline persoonlijkheidsstoornis getriggerd door een bepaalde externe gebeurtenis.
Merk jij dat je last ervaart met instabiele emoties en wil jij hier advies over? Psycholoog.nl kan je hierbij helpen. Neem contact met ons op of plan een gratis adviesgespek in.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht